Turf in je ransel, turi in je ransel, turref in je berenmuts.

Dat de beer juist niet altijd af keurenderwijze besproken wordt, blijkt wel uit de omstandigheid, dat H a y d n de aardigheid had, den berendans (als dansmuziek) in de finale van eene symphonie, op te nemen.

Als sterrenbeeld wordt de beer reeds bij Job Termeid, IX 9 en XXXVIII 32. Met de „kinderen" worden hier de drie sterren bedoeld, die den staart vormen en waarvan de verste de Poolster is; het is wel de moeite waard, om bij O v i d i u s in de Gedaanteverwisselingen II, 408—530 eens na te lezen, hoe Calisto door Juno in eene berin veranderd en vervolgd werd en hoe Zeus (Jupiter) haar en haar zoon Arcas een plaats aan den hemel onder de sterren geeft. Juno, die dat niet kan veranderen, smeekt de zeegoden hen te beletten, ooit de vermoeide leden in den vloed te baden, wat ook werkelijk gebeurt; deze beide sterrenbeelden, de groote beer Calisto, en de kleine Arcas, komen nooit onder den horizon; met een vreemd woord heeten ze, steilte circumpolaris.

We komen thans terug op de vroegere mededeeling, dat oudtijds in de Noorsche mythologie, de beer de koning der dieren was. G r i m m zegt daarvan, dat hij in het volksgeloof vereerd werd als een hoog en heilig wezen, begaafd met menschelijk verstand en met een kracht van twaalf mannen ; hij heet woudkoning, goudvoet, zoetvoet en ook wel, de oude, de oude grootvader, de groote. Yele van deze eigenschappen vinden we in „Reinaard de Vos" aan den beer nog toegeschreven. Geen wonder derhalve, dat allerlei namen van personen aan den beer ontleend zijn. Thor, de machtige godheid der Noren, voerde den bijnaam Björn d. i. beer en in vele benamingen, waarvan sommige tot op onzen tijd voortleven, komt de naam beer voor; we noemen b.v. den naam Bernhard (soms samengetrokken tot Benno) Beringarius, Baerwald (een naam, die o. a. in Zuid-Afrika herhaaldelijk ,voorkomt); verder Berends, Berns, Bernicke vanwaar ook waarschijnlijk Wernicke, die alle dus gewijd waren aan den koning der dieren gelijk de Grieken hun koning der dieren vernoemden in Leonidas, Timoleon en anderen. Maar overigens vinden we in Nederland al zeer weinig meer, wat ons aan een' beer herinnert.

Niet onvermeld blijve het woord berebijt, dat te Amsterdam nog als de naam van een gewoon koffiehuis aan den Amstel voorkomt. Nog voor een kleine dertig jaar stond op die plaats een gebouw