Men kan dus spreken van orthodox in ! de Grieksche en van orthodox in de Koomsche $ kerk; even goed als van orthodox in de ; Luthersche en in de Remonstrantsche ; ortho- ? dox wil dan alleen zeggen; degenen die zich 5 vasthouden aan de van ouds vastgestelde 5 beginselen of aan de van ouds omschreven ! belijdenis. ^

Van orthodox kan men dus spreken in eiken 5 kring en op ieder teirein, waar zulk een ; uitgangspunt kan worden aangewezen.

Wie dat weet en vasthoudt, kan niet anders 5 dan met verbazing lezen van de zege der ; «orthodoxe" partij in het Hervormde ge- 5 nootschap. $

Want wie kan nu zeggen, wat in dat ge- ! nootschap »orthodox-' is ?

Men beweert, dat Hervormd en Gerefor- ; meerd hetzelfde is ; en dan zou dus «orthodox" ; bedoelen rechtzinnig-Gereformeerd ; dan] zou ! dus nu de zege behaald zijn door hen, die ; zich houden aan de gereformeerde beginselen, ; aan de belijdenis der gereformeerde kerken 5 en a vn de gereformeerde wijze van kerkre- ; geering.

Een kind echter kan beter weten.

Orthodox gereformeerd te wezen is in dat ! genootschap geen titel der eere, waa-door men ; zijn wettig zoonschap aldaar bewijst; maar ; juist omgekeerd eene voldoende motiveering ! voor een vonnis van bannissement.

Dat is niet eene opgeraapte beschuldiging. $

Sinds 4816 is dat een vaste, een constant ! doorgaande regel geweest; behalve allerlei af- 5 zonderlijke gevallen zijn de jaartallen 4834 ! en 4886 daar," om de waarheid van ons zeggen ! te staven. !

Wie «orthodox" in het genootschap wil > omschrijven, wandelt op een terrein vol ! voetangels en klemmen.

Op belijdenisgebied ligt de wortel der | eenheid der zoogenaamde orthodoxen althans ! niet; er krioelt daar van alles door elkaar. j

Men vindt daar mannen van methodistische ; en baptistische gevoelens; men telt daaronder j voor- en tegenstanders van den doop der j kinderen; men vindt daar nieuw-Koblbruggi- : anen en ethischen; men vindt daar zooge- j noemde evangelische,n en verkapte modernen ; die allen en nog anderen meer trekken eendrachtig en eenparig op en vormen samen de z. g. «orthodoxe" partij.

Wat hen saambindt, is dan ook niet eenige gemeenschappelijke, duidelijk en klaar bel jjnde geloofsovertuiging.

Nog een paar tientallen jaren en een nieuw modernisme treedt uit een deel van dezen kring aan het licht, waarover dan evenzeer gejammerd zal worden, als vroeger over bet nu voorbijgaande.

Zoo is dit geheele bericht niet dan een nieuwe slaapdrank, voor velen bereid, om ze te doen voortdommelen onder het liedeke van: vrede, vrede en geen gevaar.

Wij zeggen dat niet met een zeker leedvermaak, maar met een oprecht leedwezen, om de gezinnen en geslachten, die straks weer afvallen zullen, het ongeloof ten prooi.

Want wat wil zulk eene meerderheid nu doen ter handhaving der waarheid?

De oude ellende zal blijven en moet blijven; reeds nu heet het, niet dat men met de

leervrijheid breken wil, maar met de volstrekte | leervrijheid; eene beperkte zal men dus 8 houden ; maar zulk eene beperkte, waarvoor | geen grenzen aangewezen noch zelfs aan- j wijsbaar zijn.

Zoo wordt aan wat men bij de voordeur i heet uit te wijzen, aan de achterzij weêr 5 een vrije toegang verzekerd.

Met name de Gereformeerde broeders en | zusters blijven in de diepste ellende zitten; $ want wat onder die «orthodoxen" ook geeerd ^ moge worden, dej zuivere Gereformeerde J belijdenis niet en nooit: Gereformeerd en J Synodaal trekken nooit samen op, in één zelfde ^ kerkelijk spoor.

$

Vereeniging voor Lager en meer uitgebreid ^ lager onderwijs op Gereformeerden grondslag te \ Amsterdam. In het schoolgebouw (Keizersgracht $ 41) werd Vrijdag 19 Juli de tweede jaarvergade- j ring gehouden. j

Aan het verslag van het bestuur der Vereeni- 5 ging ontleenen wij het volgende. Met 57 leerlingen j begonnen, zijn nu voor den nieuwen, d. i. derden | curcus 173 leerlingen ingeschreven, zoodat na de j vacantie een nieuw (zesde) lokaal in gebruik zal j worden genomen. De kosten voor de inrichting • van dit nieuwe lokaal, zullen, zoo besloot de ver- ! gadering, door de ouders der kinderen worden j gedragen. Staande de vergadering werd voor pl. | m. f 130 ingeschreven. !

Met allerlei groote en kleine moeilijkheden had ! ook deze «Vrije school" te worstelen. Het voor- ] nemen van de voorloopige commissie om een j der scholen van de Ger. Kerk te Amsterdam A ; tot een school, als door de Vereeniging werd bedoeld, in te richten, kon niet slagen.

Daarom werd een nieuwe school opgericht, eerst in een gehuurd lokaal gehouden, later in het thans in gebruik zijnde gebouw Keizersgracht 41 definitief gevestigd.

De kosten voor aankoop en inrichting werden gevonden in eene leening en hypotheek samen groot ƒ35.000

Het tekort der beide jaren bedroeg ƒ 3829.G1 XA. Daar op een te kort voor de eerste jaren was gerekend, was vóór de oprichting eene rentelooze leening aangegaan waaraan voor ruim ƒ 2400 was ! deelgenomen.

Het schoolgeld bedroeg gemiddeld ƒ 32 per i leerling, terwijl de kosten per leerling dit jaar | bijna f 49 bedroegen.

| Verslag en rekening werden na eenige bespre! king goedgekeurd, waarna door den hoofdonderi wijzer, de heer H. J. van Wijlen, eene beschou; wing werd gegeven over het onderwijs van het ! afgeloopen jaar. Spreker wees op het feit, dat ' standaardwerken over zielkunde, ethiek en op! voedkunde, waarop het Gereformeerd leerplan j moet rusten, nog steeds ontbreken, vervolgens > op het gevaar, dat de Duitsche philosofie met haar ! grootendeels evolutionistische beginselen voor den ! minder ingewijde biedt, zoodat ook ons leerplan i kans heeft, den invloed te ondervinden van de | oppervlakkige, intellectualistische en materialis| tische richting, die vooral in den laatsten tijd in ! de openbare school met meer bewustheid wordt 5 gekozen.

5 Verder gaf hij eenige mededeelingen over het J schoolwerk in het afgeloopen jaar, over de methode ! van het onderwijs in de vreemde talen, over de $ tucht en deelde nog in 't kort zijn meening mede $ over de verhouding tusschen ouders en onder| wijzers. Zij moet zijn een verhouding van weder$ zijdsche sympathie en waardeering, Ef. 6 : 5—7, $ is het artikel der Ghristelijke dienstbaarheid, te$ gelijk der Ghristelijke vrijheid, ook voor den on5 derwijzer.

5 Op gebruikelijke wijze werd de vergadering door | den voorzitter gesloten.

| Voor verdere bijzonderheden omtrent deze J school verwijzen wij naar de advertentie, voor5 komende in dit Blad.

Iets uit liet verslas van de 33ste Algenieene Vergadering der Nederlandsclie Vereeniging van Vrienden der Waarheid enz , gehouden te Amsterdam den 5en Juni 11.

Bij onze Vereeniging moet altijd gelet worden op de oorzaak liarer oprichting en het doel, dat zij beoogde. En nu dat doel, het herstel der diepgevallen kerken, is bereikt, nu is ook de reden van haar bestaan vervallen, en bestaat zij alleen nog als correspondentiebureau tusschen hulpbehoevende kerken en zonder vasten werkkring zijnde oefenaars. Dit is evenwel niet het eenige doel van ons voortbestaan: immers, wij mogen niet vergeten, dat onze Vereeniging nog altijd zedelijk verplicht is om zorg te dragen voor een drietal oefenaren, die het beste deel van hun leven in den dienst der kerken arbeidden, en voor een tweetal weduwen van broeders, die bij hun leven aan de Vereeniging verbonden waren. Doch waar wij nu in de laatste jaren voortdurend klagen moesten over de kerken, die vroeger de hulp der Vereeniging inriepen, maar thans, met eene eenvoudige, doch gezonde bijbelverklaring niet meer tevreden waren, nu kwam daarin eenige verbetering en vonden tnze broeders geregeld des Zondags arbeid.

De bijbeloefeningen werden door onze broeders in de meeste provinciën van ons vaderland gehouden, en wel :

in Groningen in 2 gemeenten,

Drenthe „2 „

Overijssel ,4 „

Gelderland „ 7 ,

Utrecht „3 „

Noordholland „18 ,

Zuidholland ,9 „ Noordbrabant „3 „

Te zamen in 48 gemeenten, i waarvan alleen in de classis Amsterdam in 9 ! gemeenten.

! Ons ledental ging ook dit jaar weder achteruit | en bedraagt nog slechts 751. Het bestuur bleef ! onveranderd : de ten vorigen jare herkozen broe| ders namen hunne herbenoeming aan en bleven j met de overige bestuursleden genadiglijk gespaard. ! Aan de orde komt de verkiezing van drie 1 bestuursleden. Aan de beurt van aftreding zijn | de broeders B. Versluis Jr., Ds. G. Bingnalda en | Dr. F. L. Butgers. Bij acclamatie worden deze ^ heeren herbenoemd, Br. Versluis tegenwoordig, ( neemt zijne herbenoeming aan.

5 De Voorzitter stelt alsnu de vraag aan de orde 5 of men meent, dat de tijd gekomen is om de | Vereeniging te ontbinden, dan wel om haar ook ^ dit jaar nog te laten voortbestaan. Over deze $ vraag heeft het Bestuur van gedachten gewisseld J en is tot het besluit gekomen, om voor te stellen ^ de Vereeniging nog niet te ontbinden. De gronden * daarvoor zijn dezelfde als in vorige jaren, en wel 5 in de eerste plaats, de hulp, die door ons nog aan ^ de kleine kerken bewezen wordt, en ten andere J de verplichting die wij gevoelen, om onze broeders 5 oefenaars niet aan hun lot over te laten en niet $ allen steun te ontnemen aan een tweetal weduwen $ van overleden broeders En hierbij mag wel 5 opgemerkt worden, dat de Vereeniging geen onge$ oorloofd werk verricht, wijl bet optreden onzer 5 oefenaars uitsluitend op verdoek der Kerkeraden $ geschiedt.

5 Br. C. Groot Dzn. steunt zeer het voorstel van 5 het Bestuur; hij is er sterk van overtuigd, dat de ^ Vereeniging haren arbeid nog niet mag laten varen. $ Br. W. C Breen licht het voorstel van het | bestuur nader toe en meent, dat de leden er 5 zeker van overtuigd zullen zijn, dat de tijd voor I ontbinding nog niet gekomen is.

$ De secretaris wijst op al den arbeid door onze $ broeders verrichtdat zij steeds geweigerd hebben 5 aan de lokstem gehoor te geven om als vaste $ oefenaai's op te treden of om andere onkerkelijke 5 wegen te bewandelen; dat zij daarom gewaardeerd 5 moeten worden en hun de noodige steun niet ! mag ontbreken.

ï De voorzitter brengt alsnu het voorstel van 5 het bestuur in stemming, dat met algemeene | stemmen wordt aangenomen, zoodat de Vereeni; ging ook dit jaar nog blijft bestaan.

i