Bladz
nacht van geestelijke en zedelijke ellende over ! de Ned. Herv. Kerk, in den naam Christelijk, in j is nog zoo ver niet, indien ze het ooit in volgende
, Q„ 5, . tAmPT, ! het woord gemeente en in het enkelvoudige woord 5 eeuwen zoover brengt, om in deze geschillen zulk
land en volk te cloen o * , ! kerk voor de gansche kerkengroep. $ eene uitspraak te doen, dat de gansche waarheid
Daarin is eene richting aan het woord, die ; [)at alIes is nog maar enkele jaren geleden, en j der Schrift tot haar recht komt. Al deze vragen
niet slechts het Evangelie en de Heilige Schrift $ toch kan men zich haast niet meer voorstellen, | over rechtvaardigmaking, theologie en kerk, supra-
negeert en voorbijgaat; dat is reeds evg ge- 5 hoe die kwestiën de gemoederen bezig hielden en i en infralapsarisme enz. zijn onopgelost gebleven,
noeg; maar die opzettelijk zich ten doel stelt I de pennen in beweging brachten. Welk een be- $ In den bloeitijd der Gereformeerde kerk en theo-
it -|- o,.!,,.; ft i„ ofoar, i zwaren werden eraan ontleend tegen de vereeniging! > logie zijn ze niet beslist, noch te Dordrecht noch
om tegenovei de Heilige Schrift te gaan staan $ ^ ^ wantrouwen is op (fe treffendste wijze te Westminster. Hoe zouden wij dan in onze
en haar gezag te ondermijnen. j beschaamd. Het heeft allen grond onder de voeten ! wetenschappelijke zwakheid en geestelijke armoede
Wat wijsbegeerte dat dan zijn zal, die daar j verloren. Wat toen de hoofden en harten ver- 5 tot zulk eene taak in staat zijn! Evenzeer als
zal worden onderwezen, is lichtelijk te ver- 5 vulde, wordt thans niet meergenoemd Niemand j wij te waken hebben tegen de veroordeeling van
staan; een strijdlustig minister heeft een strijd- \ denkt meer aan het reglement van 1869. De i het infralapsarisme, moeten wij tegen
,111 j 5 methode van reformatie komt bijna nooit meer ter $ eene afsnydmg van de supralapsanstische voor-
minnenden hoogleeraar benoemd; eene aan- » sprake De verhouding tot de Ned. Herv. Kerk $ stelling. En op dezelfde wijze is het gesteld met
houdende bestrijding van het geloof is daarvan $ baal-t nergens moeielijkheid. De oude naam van ^ de wedergeboorte, de rechtvaardigmaking, de
te wachten. § Christelijke Gereformeerde Kerk is schier geheel j theologie enz., het zijn open vragen. Niemand
Geen wiisbeoeerte zal het ziin voor welke I vergeten. En die het sterkst geijverd hebben voor | veroordeele, niemand verkettere den andere. Er ween wijsbegeerte zal net zijn vooi we e . ^ woor[1 gemeente, spreken van Kerken, alsof * zij vrijheid, er zij eerbiediging van elkanders ge-
de regel zal gelden, dat de vreeze des Heeren j ze noo;t an(jers hadden geleerd. j voelen over en weer.
het beginsel der wijsheid is; maar veeleer $ Men zou zoo zeggen, dat deze geschiedenis ver- $ En juist omdat in den britsten tijd zoovelen omgekeerd zal de hoogste wijsheid daarin $ tr ouwen moest hebben gewekt en toch heeft men $ in een anderen geest hebben gesproken en aangesteld, om af te leggen alle spoor van ge- i wederzijds uit deze rijke, schoone ervaring zoo | dringen op Synodale beslissing, is het roeping
? i , , °r tt w ° j S weinig geleerd. Het wantrouwen is onverzwakt 5 en plicht, dat ook de andere partij zich late
bondenheid aan wat de Heeie m 5 gebleven en heeft terstund ander voedsel gevonden. ! hooren. Er is reeds te lang gezwegen. Het ver-
heeft geopenbaard, ook tot recht verstand van ZOekt thans zijn steun voornamelijk in enkele t trouwen is reeds te zeer geschokt. Tegenover
wat in zijne scheppinge is gegeven. dogmatische kwestiën, in de Encyclopaedie van $ het geroep van gevaar, dat er van verschillende
Welken invloed daarvan te wachten is op de Dr Kuyper en in de regeling der opleiding aan ; kanten opgaat, worde allerwege een krachtig woord studeerende jongelingschap aan onze overheids- deTheol. School. j van vrede en van vertrouwen gesproken. ris
. ,11 • , , Van welken aard zijn nu deze kwesties? Voor } verschil, zeer zeker; het behoeft niet verbloemd,
hoogescholen, zal over eenige jaren weei te ^gt meerendeel betreffen zij vraagstukken, waar- $ Maar er is geen reden, broederen, die met ons zien zijn in het al stouter optreden der groep, over in de Gereformeerde Kerken ten allen tijde 5 op denzelfden grondslag der belijdenis staan, die het er op toelegt om ons volk meer en en in alle landen verschil van gevoelen heeft 5 week aan week bij het volk verdacht te maken meer los te maken van zijn heerlijk Calvinis- bestaan en ook in de vroegere Christ Geref. Kerk i en hun gevoelen als onschriftuurlijk en ongere.• . v .„n dikwerf strijd is geweest. Het supra- en het 5 formeerd te veroordeelen. Er is geen reden, om
verieaen. infralapsarisme is steeds naast elkander geduld. ! langs dezen weg de vereeniging van 1892 te niet
Zoo zinkt dat Leiden, ééns met zoo heerlijke De verhouding van wedergeboorte en doop werd 5 te doen, de ineensmelting van plaatselijke kerken hedrtfilincr nno-e.nVM. hne lancrer zoo meer wee zeer verschillend opgevat. De eeuwige recht- ! tegen te houden en zichzelven en anderen op
infralapsarisme is steeds naast elkander geduld. 5 langs dezen weg de vereeniging van io»z ie mei. De verhouding van wedergeboorte en doop werd $ te doen, de ineensmelting van plaatselijke kerken zeer verschillend opgevat. De eeuwige recht- 5 tegen te houden en zichzelven en anderen op
van zijn oorsprong ; en verloor het ook voor het ! yaardigmaking werd beurtelings verdedigd en ; mogelijke scheuring voor te bereiden
r , n i i 1 • j- j & Desireuen. nei vei jja.nu va.11 uicuiugic cu ^ï^gai j vvi aituaus wcuauicu uoaiaou
gereformeerde volk de bekoung, die a e ^ voortdurend aanleiding tot verschil. Over de op- 5 doen. Omdat wij achten, de verantwoordelijkheid uit zijn roemrijk geschiedkundig verleden het J leiding van de dienaren des Woords was men * VOor dergelijke handelingen niet te mogen dragen, vaderlandsche hart zoo toespreken zou. j verre van eenstemmig. Alleen de encyclopaedie $ hebben wij het woord genomen. In eene brochure.
Daarom heeft dat gereformeerde volk zijn $ was geen oorzaak van twist, wani de eerste Gere- ! die binnen enkele weken verschijnt, hopen wij sympathie reeds sinds langen tijd moeten S fo™eerde Encyclopaedie in echten zin is aan ! ons nader te verantwoorden.
onttrekken aan deze rijks-hoogeschool en aan j Vtuuriijk 'mo'et Tn al deze vraagstukken aan ! J* k°WIELENGA
alle andere hoogescholen, door de overheid j jeder het oordeel worden vrijgelaten. Dat er 5 pj' gAvmcK
onderhouden en op denzelfden grondslag ge- ! verschil is van inzicht, geeft op zichzelf volstrekt ^ p' bij?STERVELD. bouwd; want zooals Leiden is, zijn alle ; openlijk 5 geen oorzaak tot klacht Veeleer is het een bewijs $
f f"ingS WOt * "r T*? I S JKWÏWJttaÖS | ÖTaTreiormë'ër ^Keiïen'
als Koning op het erf der wetenschap; de | goede Gereformeerden past. Wie zal het iemand ! De trerelormeerae JxerJieu
tegenstelling tusschen deze stichtingen als zoo- ; euvel duiden, dat hjj bezwaren heeft tegen het 5 in Nederland.
danig en het geloof is van dien aard, dat zij $ supralapsarisme, tegen de eeuwige rechtvaardig- j
voor den Christen volstrekt onbruikbaar zijn. ! making, tegen de wedergeboorte als voorafgaande 5 Tweetal: te
, 5 aan den doop, tegen verschillende uitspraken in 5 . w w
En toch gaan tal van ouders voort hun ! de geschriften van Dr Kuyper of van wien anders J , Zaandam B: J. Koning, te Mijdrechten F. W .
zonen derwaarts te zenden; zonen van ouders 5 ook, tegen eene theologische faculteit enz.? Aan 5 Sluijter, te oeS- , t niri«hrn«k
wier wij gewoon zjn onder de Mij- W« lfi der wie het o.k z»bl»,ede *
der, des HeeJ te tellen, werden derw-rts | »'«'»£■ »» " ">"'»»» » > J' 'B„„prai ,«
gezonden om aan de leiding dezer leidslieden S M&ar de2e y ook aan de tegenpartij $ Purmerend, H. C. v. d. Brink te Rinsumageest.
der jeugd op dit gewichtig erf zich over te ! gegund. En daarop wordt thans inbreuk gemaakt, i Ouderkerk aan den Amstel, M. van den Boom,
geven; is 't dan wonder dat slag op slag ! zooals de zaken thans worden geleid, gaan ze 5 te Capelle.
ook die namen dan gevonden worden in de ; niet goed. De toeleg bestaat, om het gevoelen 5 Nieuw-Vennep, J. e er zn, 0 ezep. slagorde dergenen, die den Christus tegenstaan 1 der tegenpartij als onschriftuurlijk en ongerefor- 5 prang, . °e , e uk an
B „ 1 , „ „ „„11 S meerd door Synodaal besluit te laten veroor- i Aangenomen: naar
en Hem zijne heerschappij over ons volk ^ deelen Qp som^.ge kerkeraadsvergaderingen werd $ AaUen B, A. T. van Dijken, te Eiland Marken.
betwisten r1 ! ai bezwaar ingediend tegen het werk van Dr $ Bedankt: voor
Zoo doen zulke ouders ; en dat niettegen- ! Kuyper. Een andere kerkeraad kwam al op de 5 t-„ \r„,i,Dr,
staande ook zij in Gods woord kunnen lezen: ï Classis, met het voorstel, om zijne Encyclopaedie ; 'u jiieborff te Reeuwiik
ri den „wen God „i.t,,™„ke„ , | £ i rSaWTHL—
... ! van de gedachte, om, indien de Synode eene ! * # * St. Laurens c. a. Zondag 11. nam Ds A.
! tegenovergestelde beslissing mocht nemen, met 5 Steijling, die het beroep aannam naar de Gerei. Herstel van vertrouwen. i het kerkverband te breken. En verschillende ; kerk van Axel B, afscheid van zijne gemeente
Een van de grootste gebreken in ons kerkelijk | kerken worden door de aanhangige vraagstukken $ met eene leerrede naar aanleiding van Hand. 20: 32.
leven is eene groote inate van wantrouwen. > van de ineensmelting teruggehouden en afgemaand. !
Volstrekt niet van de leden der voormalige ! Deze weg nu mag naar onze vaste overtuiging ! n0fi-e»»aonclentie.
Christ. Geref. Kerk en Ned. Geref. Kerken over i door de Gereformeerde kerken niet worden be- 5
en weer, want de verhoudingen zijn sedert 1892 $ wandeld. De Synode- mag niet worden uitgelokt, ^ Door fe beperkte ruimte van dit blad kan de
veelszins' gewijzigd; maar van de leden der Gere- ; om in deze moeilijke kwestiën eene beslissing te 5 redactie aan menig verzoek tot opname of over-
formeerde Kerken onder en tegenover elkander. < nemen en de eene of de andere partij te ver- j name Van stukken niet voldoen.
Dat wantrouwen dasteekent al van den tijd vóór ï oordeelen. Indien de Synode daartoe komen mocht, ^ . .,
de vereeniging. Toen zocht het zijn grond vooral > zou zij, welke uitspraak ze ook deed, het element ; Wegens vëelheid van stofmoeten eenige
in het reglement van 1869, inde methode van refor- ; van waarheid uitbannen, dat in de andere voor- 5 olscnoon reed= gezet, overstaan tot een vc,U"nd
matie, in de verhouding der doleerende Kerk tot : stelling aanwezig is. De Gereformeerde theologie J nummer.