BEWERKING VAN DEN GROND DOOR STOOMKRACHT.

onderhoud enz. benoodigd, behoorlijk rente opleveren. Toch is reeds op vier verschillende plaatsen van ons Vaderland de stoomploeg werkzaam geweest en is dit gedeeltelijk nog, terwijl men tevens kan aannemen, dat dit nog op meer plaatsen met voordeel zoude kunnen geschieden , vooral wanneer verscheidene landbouwers zich vereenigden tot aankoop of tot huren van zulke werktuigen. De Heer Amersfoordt, eigenaar der Badhoeve, die het eerst in Nederland de stoomploeg gebruikte, raadde op het onlangs te Enschede gehouden landbouwcongres dit werktuig ten sterkste aan voor het ontginnen van woeste gronden, waarvoor, zooals hier nader zal vermeld worden, bepaald voor dit doel vervaardigde en uitstekende werktuigen in gebruik zijn. Bij de ontginning van de Princepeel in Noordbrabant heeft de stoomploeg zeer goede diensten bewezen (zie o. a. het Verslag van den landb. in Nederl. over 1876 bladzij 174). In ieder geval verdient de stoomploeg – dit product van bewonderenswaardige volharding en energie, vooral van Engelsche fabrikanten en landbouwers, waardoor dan ook de benoodigde werktuigen tot een grooten trap van volkomenheid gebracht en schier ongeloofelijke overwinningen op allerlei moeilijkheden op het gebied der werktuigkunde glansrijk overwonnen zijn wel eenige oogenblikken onze aandacht. Bovendien zijn, inde laatste jaren, op nieuw eenige belangrijke wijzigingen en verbeteringen tot stand gebracht, waartoe inde eerste plaats behooren, die inde inrichting van het zoogenoemde „Round-about” stelsel, waarbij eene enkele stoomploeg-locomotief de beweegkracht oplevert. Hoewel dit stelsel over het algemeen veel minder doelmatig is dan dat, waarbij twee locomotieven gebezigd worden, dat dan ook verreweg het meest toegepast wordt, kan het toch door aanzienlijke besparing van kosten voor aankoop enz. in gevallen waarin geen groote oppervlakte grond bewerkt moet worden, goede diensten bewijzen, vooral in ons Vaderland. Wij komen hierop nog nader terug. Eenige weken geleden is door de welbekende firma Bowler & C°. te Maagdenburg, die op de groote onlangs te Hannover gehouden tentoonstelling op nieuw verscheidene prijzen behaalde, eene belangrijke brochure in het licht gegeven, voor belangstellenden bij genoemde firma gratis verkrijgbaar. In deze brochure, getiteld: Urtheile fiber Dampfkultur” zijn een aantal oordeelvellingen van mannen der practijk en der wetenschap, in Duitschland algemeen wegens hunne grondige kennis of ervaring en onpartijdigheid gunstig bekend, bijeenverzameld. De nu volgende bijzonderheden zijn grootendeels daaraan en aan een paar andere geschriften, door genoemde firma welwillend toegezonden, ontleend. Ook de hierbij gevoegde afbeeldingen zijn aan haar te danken. Tot nadere kennismaking zij overigens deze brochure zeer aanbevolen. Over de waarde van de grondbewerking met stoomkracht zoo zegt Dr. Eisbein ineen kort geschiedkundig overzicht en vooral ook over de kosten voor iedere hektare, loopen de meeningen der verschillende landbouwers zeer uiteen, hetgeen ook niet te verwonderen is, wanneer men de verschillende berekeningen der kosten van het ploegen met paarden of ossen in aanmerking neemt. Bovendien getuigt het van groote kortzichtigheid en onjuist oordeel, wanneer men

134