KRACHTVOEDERMIDDELEN.

bekend, dat ieder overtuigd zal zijn, dat het zoowat onmogelijk is, hen van hun ongelijk te overtuigen. De fabrikanten helpen zich nu door er een procent of vijf chocoladekoek doorheen te mengen, waardoor de normale lijnkoekkleur wordt verkregen. Overigens is de samenstelling der chocoladekoek, die volgens eene onlangs gedane analyse: 18,6 pCt. eiwit, 9,4 pCt. vet, 13,7 pCt. asch, 16,3 pCt. ruwvezel, 11,6 pCt. water en 30.4 pCt. stikstofvnje extractstof bevat, niet zoo afwijkend, dat ze als gevaarlijke vervalsching kan worden beschouwd, als ten minste de koek geen schadelijken invloed op melkgeving enz. heeft, hetgeen voor zooverre ik weet niet is onderzocht. Dat men bij al deze onderzoekingen niet elk jaar denzelfden maatstaf voor de qualiteit der ingezonden koeken mag gebruiken, ligt niet alleen aan de verschillende samenstelling der oogsten van verschillende jaren, maar ook aan de zeer verschillende origine der jaar op jaar in ons land gebruikte koeken Zoo krijgen we niet zelden scheepsladingen koeken uit Riga en vooral uit Kopenhagen, waar eene massa olieslagerijen zijn, die veel voor ons land werken en eene uitmuntende koek leveren; het andere jaar worden koeken ingevoerd uit Noord-Amerika, die soms weer in het geheel niet te verkrijgen zijn; in 1883 zijn, doordat de Engelschen reeds vroeg alles inde Oostzee hadden geëngageerd, millioenen kilogrammen lijnkoek uit Marseille ons land binnengekomen. Duitsohe koeken, meest halfzacht geslagen, worden jaar op jaar naar Nederland verkocht, vooral uit Neuss en eindelijk brengen ook de inlandsche olieslagerijen vele koeken aan de markt, diè een voordeel boven vele andere hebben, dat ze ’s zomers niet broeien. Over het algemeen leveren de provinciale olieslagers de beste koek, ofschoon ook aan de Zaan en aan de Maas prima waar geleverd wordt; doch hier, waar alle mogelijke zaadsoorten worden verwerkt, moet men zeer nauwkeurig onderzoeken voor men koopt. Er is daar, vooral aan de Zaan prima, secunda, etc., etc., tot 25e qualiteit toe; in het algemeen geldt de regel, hoe meer afval, hoe meer verschillende qualiteit van koek. Dat de soliede olieslagers dier streken, deze slechte renommee ook kennen, blijkt daaruit, dat ze inde laatste jaren hun naam inde koek slaan. Het lijnzaad, waar in ons land de koeken uit geslagen worden is al van even verschillenden oorsprong als de koeken; zeer geschat is het eiwitrijke Petersburger zaad, dat evenals de meeste andere Russische soorten klein van korrel, dun van schil en zeer goed van kleur is en bovendien eene groote mate van slijmigheid bezit; Azof is een éven gewild merk, dat slechts iets lichter gekleurde koeken geeft. Daarentegen leveren Reval, Memel, Libau, Koningsbergen en la Plata middelmatige en geringe qualiteit. Het Calcutta- en Bombayzaad eindelijk is groot van korrel en geeft lekkere koeken, die iets lichter van kleur zijn dan Oostzeeproduct, maar slechts eene geringe mate van slijmigheid bezitten. Gaat men den oorsprong der vervalschte koeken na, voor zooverre ons dit aan het proefstation mogelijk is, dan merkt men op, dat de Zaan- en Maasstreek er het grootste contingent toe leveren, terwijl het product der andere provinciën over het algemeen zuiverder is.

53