brengst van den bodem verdrie- of verviervoudigd worden. Grondbewerking en bemesting worden over de geheele aarde onder alle hemelsbreed ten als onmisbaar beschouwd en zij hebben bewezen, dit te zijn voor het welslagen van welke kuituur ook. Eene dergelijke grondbewerking zoude ook op Curacao de kultures ten goede komen, en wilde men den mest, welke in niet onaanzienlijke hoeveelheid wordt verkregen van groot en klein vee, op doelmatige wijze inden grond brengen in plaats van hem , zooals men nu doet, te vermorsen of te exporteeren naar landen, waar men hem beter weet op prijs te stellen (Barbados o. a.), de opbrengst per gegeven oppervlakte zoude zeker worden vergroot. Men klaagt over te weinig regen, maar zorgde men er voor, dat hetgeen valt, voor het eiland behouden bleef, dan zoude men over heel wat meer water hebben te beschikken dan thans en zouden niet onmogelijk de regenlooze of regenarme perioden minder noodlottig zijn. Den tijd, dien de neger nu luierende doorbrengt, kan hij even goed gebruiken, om zijn grond te bewerken en zijne planten te verzorgen. Dit alles kan en is onafhankelijk van den geringen regenval , welke door al wat op Curacao leeft, in hoofdzaak verantwoordelijk wordt gesteld voor de geringe productiviteit van den landbouw aldaar. Waar nu ondanks een zoo goed als volstrekt negeeren van alles, wat noodig is om bodemkultuur productief te maken, toch nog steeds niet onbelangrijke inkomsten worden verkregen, zoodat niet weinige plantageeigenaren hun levensonderhoud vinden in het weinig inspanning kostende beheeren hunner bezitting, ofschoon geen cent hun daarvan meer toebehoort, daar mag met grond worden verwacht, dat bij eene zaakkundige behandeling van bodem en van kultuurplanten, bij inachtneming van de voorschriften, welker geldigheid in alle landen, waar landbouw bloeit, niet wordt betwijfeld, ook op Curacao veel meer zal worden verkregen. De afgesloten ligging dezer eilanden heeft gemaakt, dat men onbekend is gebleven niet alleen met de wijze , waarop in andere streken de landbouw wordt uitgeoefend, maar ook met de nooden en zorgen, waarmede elders de land- en tuinbouwer heeft te kampen. Afgezien van het voordeel, dat men daardoor een beter inzicht zoude erlangen inde praktijk van den landbouw, zoude het van nut zijn, wanneer eens enkele Curacaosche planters van nabij kennis konden maken met het leven van den landbouwer hier te lande. Zij moesten eens kunnen zien, hoe hier een eigenaar eener waardevolle boerderij , welke, evenals de plantage van menigen planter op Curacao hem ook maar in naam toebehoort, terwijl de werkelijke eigenaars de hypotheekhouders zijn, al zijne krachten van hoofd en hand beide moet inspannen en niets van al hetgeen de nieuwere techniek van den landbouw aan de hand doet mag verzuimen, om zijn hóófd boven water te houden. Zij konden dan het leven van dezen man, van ontbering en opoffering, van voortdurend hard werken en ingespannen denken vergelijken met hun kalm, en hoewel eenvoudig, toch niet armoedig en in elk geval gemakkelijk leven. Het tropische klimaat stelt aan elke werkzaamheid grenzen , welke enger zijn getrokken dan inde gematigde luchtstreek en die op den duur niet straffeloos kunnen worden overschreden. Dat men die grenzen niet al te eng behoeft te trekken, wordt echter wel bewezen door hetgeen in andere tropische landen met een voor den blanke zeker meesttijds minder gunstig klimaat wordt gedaan door hen , die daar inden landbouw hun bestaan vinden. Zij zouden dan zeker begrijpen, dat er ook van hen

478