Dagen met geheel betrokken lucht. Jan. Febr. Maart April Mei Juni Juli Aug. Sept. Oct. Nov. Dec. Jaar 1880 77 124 4 43 2 43 188114 5 6 6 31 2 3 5 45 1882 71 1 1 6 1 10 27 1883 53 114 3 1 3 6 36 1884 27 8 9 21 35 'lO 148 1886 79 3 6 1 13 8 1250 1886 24 75 2 1 13 75 37 1887 42 8 6 21 1 13 2 6 8 44 1888 73 7 6 1 1 23 3 9 42 1889 62 52 1 2 44 733 gem. 6.10 4.30 6.80 4.90 2.40 0.60 0.50 0.20 1 3.70 4.10 6.50 40.50 Hieruit blijkt dus, dat men te Malaga circa 200 dagen per jaar een onbewolkten hemel kan waarnemen , terwijl slechts 40 dagen geheel betrokken zijn. Hier te lande zijn geheel heldere dagen uitzondering en is deze toestand ook in meerdere of mindere mate voor geheel Europa heerschend. In Spanje is echter een heldere hemel regel en een betrokken lucht uitzondering. Aangezien het directe zonlicht voor alle planten, met uitzondering der varens, voor de levensfunctiën van het hoogste belang is , vooral inde koude en gematigde luchtstreek , illustreert dit enorme verschil in zonneschijn , beter dan lange besprekingen , ook het verschil inde vegetatie. Zooals mij door iemand, te Malaga woonachtig, werd medegedeeld , kweekt men zelfs zulke absoluut tropische planten als Crotons, die hier te lande niet anders dan inde warme kas gecultiveerd kunnen worden , inden vollen grond. Palmen rijpen hunne vruchten, die afvallen en ontkiemen, zoodat jonge planten ontstaan, evenals tusschen de keerkringen. De Banaan levert volkomen rijpe vruchten, evenals de Ananas. Er kunnen dus op de warmste plaats van Europa tropische planten in den vollen grond gekweekt worden. Ofschoon andere plaatsen warmer zomers hebben , zijnde winters toch véél te koud voor kuituur van tropische gewassen inde vrije lucht. De buitengewoon zachte wintertemperatuur heeft Malaga aan het gebergte ten Hoorden en Noord-Oosten te danken , waardoor elke koude luchtstrooming wordt verhinderd. Hetzelfde vinden wij aan de Riviera, te Triëst en zelfs inde dalen van Zuid-Tyrol, waarover t. z. t. eveneens zal worden gehandeld. Dit blijkt uit de temperatuur aan de Westkust op dezelfde breedte, die inden winter aanmerkelijk lager is dan te Malaga. Zelfs Tarifa, het zuidelijkste station van Spanje, is inden winter kouder dan Malaga. Een andere oorzaak van het zachte klimaat is de windrichting, die van 1880—1889 op 1913 dagen Zuid-Oost, op 1129 dagen Zuid, op 993 dagen Oost en op 1506 dagen Hoord-West was. Aangezien het gebergte aan alle winden der richting W.-N.-O. de koude ontneemt, is een koude wind zoo goed als onmogelijk. Bovendien is harde wind te Malaga zeldzaam. Inde 10 jaren van 1880—1889 werd slechts 69 maal harde wind genoteerd, daarentegen 1222 maal stilte en 4200 maal een zwakke wind! Den drogen zomer heeft Malaga met alle andere Middellandsche zeeplaatsen gemeen , doch dit verschijnsel is algemeen voor de gematigde luchtstreek in Europa, Westelijk Azië en een groot gedeelte der Yereenigde Staten. Malaga, als warmste plaats van Europa, heeft dus het heerlijkste klimaat dat inde gematigde luchtstreek mogelijk is. Over de vegetatie en de kultuurplanten zal later uitvoeriger gehandeld worden. Middelburg. M. BUIJSMAN.

498