NOG EBNS EEN ZUIVEL-P R A A T J E.

spellen dat er een werktuigje zou worden uitgevonden als in bovenstaande figuur is afgebeeld, waarmede men, na bovenin (bij A inde figuur) versche melk, pas van de koe gekomen, gegoten te hebben, door het links afgebeelde rad te draaien, na eenige minuten de room uit het pijpje bij R en de afgeroomde of ondermelk bij M afzonderlijk kan verkrijgen, eene afscheiding, waartoe bij de gewone wijze van afroomen in melkvaten in de melkkelder minstens 24 uur vereischt worden, men zou dien profeet voor krankzinnig verklaard hebben. Thans verwondert zich er niemand meer over. Vergeleken bij de reuzenkracht der waterdamp als stoom en de bliksemsnelheid der electrische stroom, eveneens, wat de nuttige toepassing er van inde praktijk aangaat, uitvindingen der eeuw waarin wij leven, schijnt de toepassing der middelpuntvliedende kracht tot afscheiding van room en melk klein, en toch is zij verre van onbeduidend en is er veel vernuft, verbazend veel nadenken en scherpzinnigheid toe noodig geweest, om de schijnbaar eenvoudig en doelmatig samengestelde melk-centrifuge in hare verschillende constructies zooals wij ze thans kennen, te kunnen leveren. De hier afgebeelde allerkleinste Separator, waarmede men toch nog ineen uur tijds van 55 liter melk de room kan afscheiden (prijs f 165) schijnt betrekkelijk nog weinig in gebruik te zijn, (hoewel zij, die het werktuigje kochten en er mede hebben leeren omgaan, er tevreden over zijn) (1). Maar het geheele aantal separators van verschillende grootte, door de „Aktiebolaget separator” te Stockholm zijnde de firma die uitsluitend van den uitvinder, Dr. de Laval, het recht heeft aangekocht om ze te vervaardigen verkocht, bedroeg 1 April j.l. reeds 9000. En waarschijnlijk nog aanzienlijker is het aantal melk-centrifuges door de firma Burmeister & Wains afgeleverd. Eender nieuwste wijzigingen door Dr. de Laval inde door hem uitgevonden separator aangebracht, is de eveneens dooreen menschenhand in beweging gebrachte of „Hand”-separator met liggende trommel, aan het begin van dit opstel afgebeeld, en waarvan in een volgend Maandblad eenige bijzonderheden zullen medegedeeld worden. Dit zeer vernuftig samengestelde werktuig, waarmede in een uur 140 liter melk kan worden afgeroomd, kost f 330. Inde prijscourant van B. & H. lezen wij daarvan: „Door aan den kruk te draaien wordt de trommel van het werktuig snel bewogen. Door die snelle ronddraaiing wordt van de boven inden trommel loopende melk de room afgezonderd, welke door eene buis wegvloeit. Door de andere buis loopt de afgeroomde (vlode) melk weg. De bak boven dient om den trommel steeds gelijkmatig met melk te vullen.” v. P. (1) Nadat bovenstaande reeds gezet was, las steller dezer regelen een berichtje, waarin het gebruik der Baby Separator outraden wordt, wanneer men niet zeer geringe hoeveelheid melk af te roomen heeft. lu een volgend opstel komen wij hierop nog nader terug.

69