Ie plus gros produit possible. sans trop s’embarrasser du sort des populaties conquises, pousser Ie principe de I’exploitation de l’homme jusqu’ a ses limites extrêmes, et ne s’arrêter que devant la crainte de compromettre les intéréts matériels, après lesquels on court: telleest la pensee profondément empreinte dans les actes du gouvernement hollandais a Java” En waar de verhouding tusscheu onze regering en de Handelmaatschappij ter sprake kwam, ontwikkelde hij dit gevoelen 1): „Volgens het tegenwoordig stelsel brengt de natie, rijken en armen dooreen, meer op voor de staatsbegrooting, en zulks alleen ten voordeele van de aandeelhouders der Handelmaatschappij, dan zij zouden behoeven op te brengen, indien dat ligchaam niet de bevoordeelde expediteur was van gouvernements producten.”

Nadat de Bijdragen in 1847, wegens gebrek aan genoegzame belangstelling bij het publiek, hadden opgehouden , heeft Ackersdijck niet meer over onze koloniën geschreven. Dat hij echter door latere studiën niet van zijne gevoelens omtrent onze koloniale aangelegenheden is teruggekoinen, kunnen de leden der Sociéte d’economie politiqzte te Parijs getuigen. In devergadering van November 1860, welke Ackersdijck bij woonde, werd hij uitgenoodigd eenige inlichtingen te geven omtrent de ontwikkeling der staathuishoudkunde , de beginselen der handelswetgeving, het koloniale stelsel en den staat van het vraagstuk der emancipatie in zijn vaderland. Gewoon zich in het Fransch even vloeijend als in zijne moedertaal uit te drukken, leverde hij terstond een beknopt maar naauwkeurig overzigt der aangeduide onderwerpen , welks belangrijke inhoud en groote helderheid de belangstelling der hoorders in hooge mate opwekte. 2) Na in korte trekken

1) 1847 , 1)1. 238.

2) Journal des écpnomistes T. XXXVIU p. OOI—509. Een