bliven solen, op ween dat wi of onse kinder na ons vallen, ende vor ween wi bidden, de redelike persoen is, ende ons dere ding niet of te gane doren geenrehande saké, de si den bischop sciildich sijn te done.” Daar werd wel bijgevoegd: »behouden(de) den bischop enter stat in allen anderen dingen hors rechts ende hore vriheid;” i) maar wat waarde heeft zulke verzekering bij iemand, die een dergelijk voorbehoud, op 29 Sept. 1297 gemaakt, zonder schroom met voeten trad?

Middelerwijl had bisschep Willem de reis naar het zuiden aanvaard, om daar bij ons aller Vader zijne schuld te erkennen en te delgen zoo goed als het ging. Maar die schuld was tijdens zijn grievende hechtenis, naar den schijn althans, niet weinig verzwaard. Want die te Rome de bittere kool hadden gestoofd, welke te midden van December des jaars 1298 hem was voorgezet, repten met geen enkel woord van de grendels, waarachter de bisschep zuchtte. Zoo volgden op elkander meerdere dagvaardingen, van den Paus zelven uitgegaan; en toen deze wegens de hechtenis zonder eenige uitwerking bleven, gaf Zijne Heiligheid last aan den aartsbisschop van Keulen, om het besluit der schorsing openlijk af te kondigen en de onderzaten van den plicht der gehoorzaamheid enz. te ontheffen. 2)

Willem Berthold vond den Paus te Anagni in de bergen, waar hij, minder gekweld door de felle hitte, den zomertijd placht door te brengen Onze beste geschiedschrijver J. van der Beke, zegt ons, dat bisschop Willem daar kwam, »ut Trajectense pontificium

1) A. w. bl. 14.

2) Bnllarium Trajecfensey I uo. 440,