DE DOM VAN BISSCHOP ADELBOLD.

Eenigen tijd geleden was ik in de gelegenheid, den lezers van dit tijdschrift uitvoerige mededcelingen te doen omtrent den oudsten Utrechtschen Dom, die door Willibrord gesticht werd. De jongste Utrechtsche Dom is, hoewel jammerlijk geschonden, nog aan allen bekend, en de kunstvaardige handen van Pieter Saenredam en Steven van Lamsweerde stellen ons in staat, ons eene duidelijke voorstelling te vormen van het gebouw, zooals het zich eenmaal in zijn vollen luister vertoonde. Maar tusschen deze beide gebouwen, die achtereenvolgens als kathedraal van het Utrechtsche bisdom hebben dienst gedaan, heeft een derde gebouw gedurende een paar eeuwen aller oogen in het bisdom tot zich getrokken: het is de prachtige kerk i), die gewoonlijk bekend staat als de Dom van bisschep Adelbold.

Tot nog toe weet men van dit belangrijke gebouw volstrekt niets; gelukkig acht ik mij dan ook, dat het toeval mij in de gelegenheid stelt, om ook daarover iets mede te deelen. Niemand verwachte echter zoo uitvoerige en volledige mededeelingen als over Utrechts eersten Dom, want terwijl dit gebouw door een samenloop van omstandigheden althans tot het einde der

1) »Templum veuustissimutn sancti Martini” noemt haar een tijdgenoot. (Kluit, Chrou. HoU. p. 94.)

archief XXVII

20