daarbij dan ook al aanstonds zijn loon of straf ontvangt. Anderen weten echter te zeggen, dat de geesten der gestorvenen door den Aartsengel 'Izrail voorloopig in een' grooten koker worden bewaard, om daaruit eerst op den algemeenen oordeelsdag d.i. bij het vergaan van hemel en aarde (kijamat) te voorschijn te komen, en daarna hun eeuwig wèl of wee tegemoet te gaan.

(6) (poenggahan) afgeleid van het opklimmen of stijgen.

(7) Het woord: a£iny\ (tidoer) vind ik nergens nader verklaard. Misschien moet het als eene nabootsing van 't geluid der bëdoeg worden aangemerkt.

(8) Dat tot de voorgeschreven vasten mede behooren zou, ïelfs zijn speeksel niet in te slikken, is minder juist. Want schoon het waar zij, dat degenen, die vasten, herhaaldelijk hun speeksel wegwerpen, zoo schijnt dit toch alleen te geschieden uit voorzorg tegen een verhoogd onaangenaam gevoel in de maag, en dus tegen braking, waardoor de vasten batal, d.i. nietig of van onwaarde wordt.

(9) Deze wijze van vasten wordt door de Javanen «s^ïs^£»gr>> (toetoep -këDdang) genoemd, zeker met het oog op het tromvel aan beide einden en de ledige ruimte daartusschen.

(10) Dit opzettelijk afbreken van de vasten wordt (mokah) genoemd.

(11) Wie hier het bekende: il y a avec le ciel des accommodements wil toepassen, bedenke, dat de Koran zelf deze schikking beveelt.

(12) Volgens mijn' meer of minder taalkundigen zegsman heet dit gebed aldus naar den tijd van rust of ontspanning van het vasten.

(13) Djaboeran tj /) — onder elkander gemengde lekkernijen.

(14) Aan de versnaperingen, bij het daroesan gebezigd, wordt de naam van poelo'eran (ij«i|'nm / )) gegeven.

(15) De woordelijke beteekenis van 1 ai 1 atoe'1-kadar is: nacht van 't noodlot, of van de goddelijke raadsbesluiten.

(16) Hiermede wordt niet weêrsproken, dat de malëman