avond- en als morgenster, dan zijn zij door den zegsman van den Heer Ten Hove verkeerdelijk in den dierenriem gebracht ; behooren die namen daarentegen werkelijk in den dierenriem, dan moeten zij met eene andere, natuurlijk vaste, ster worden geïdentificeerd.

Omtrent de benaming Ipahamoemoeris nog het volgende: Meer algemeen is de vorm Pamoemoeris in gebruik. Dit woord, afgeleid van poeris, beteekent: waardoor poeris veroorzaakt wordt. Wanneer deze ster naraeljjk des avonds om 9 uur ondergaat, kan men sagoweer of palmwijn tappen, al is het niet op den gewonen tijd. De gewone tijd is des morgens vroeg en des avonds tegen zonsondergang. Neemt men ze op andere tijden, dan is de sagoweer, zooals de Alfoer zegt, ongezond en veroorzaakt braking: dit noemt men poeris. Nu is het, gelijk men weet, niets ongewoons in de Minahassa, dat men iets aanduidt met een' term, die juist het tegenovergestelde te kennen geeft (zie: Spreekwoorden en eigenaardige spreekwijzen in het Toumboeloesch, Bijdragen tot de Taal- Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië, 3de stuk, D. 5, blz. 208-209). Zoo ook hier. De sagoweer-maand bij uitnemendheid, de maand waarin men op alle tijden van den dag sagoweer kan tappen zonder vrees voor poeris, wordt »de maand die poeris veroorzaakt" geheeten.

4. Het sterrenbeeld Lakër is niet hetzelfde als Katëlaoean, hoewel het dikwijls daarmede verward wordt. Lakër bestaat uit drie sterren, die in eene nagenoeg rechte lyn liggen in een' schuinschen stand, en waarvan de middelste eene ster van de eerste grootte is, terwijl de twee anderen sterren zijn van de derde grootte. Dit sterrenbeeld is ongetwijfeld de Arend. Katëloean bestaat op dezelfde wijze als Lakër uit drie sterren, die evenwel dichter bijeen staan. Dit gesternte, dat ongeveer Ij maand vroeger zichtbaar is, is zeker de Schorpioen. Lakër wordt vooral te Tomohon geraadpleegd bij den landbouw. De maïs of miloe (djagoeng) moet geplant worden, wanneer dit gesternte des avonds opkomt, dat wil zeggen, wanneer het des avonds met zonsondergang aan de Oosterkim zichtbaar wordt, ongeveer in de tnaand Juli (de