dezelfde bron der Europeesche beschaving geput hebben. En zij moeten één zijn, - of geen van drie heeft de gewenschte voldoening van zijn streven, omdat zij anders alleen en op zich zelven staan, en elkanders pogingen verijdelen of verlammen.

Ik neem de school als aanvangs- en uitgangspunt. Ziet gij in die kinderen niet reeds het cachet van aanvankelijke beschaving afgedrukt, zoo als zij daar zitten, en bij het lezen en zingen staan, in zindelijke, gepaste kleeding, goed gewasschen aangezicht en handen, en goed opgemaakt haar, alles zoo gansch verschillende met wat hunne maatschappij te aanschouwen geeft? Hoor hen duidelijk en goed lezen, en op gedane vragen beleefd antwoorden.

Welk een afstand reeds tusschen deze kinderen en die van Dela! Dat doet eene betrekkelijk goede schod.

Laat nu de Hulpprediker komen; die kinderen zijn meest gedoopt, of hebben blijkens hunne komst op de school reeds gebroken met het oude régime; en laat hij hier met wijs beleid en op aantrekkelijke wijze de zaden van godsvrucht en deugd in de jeugdige harten zaaien. En de gezaghebber zal beiden steunen; nu, door het doen oprichten of verbeteren der school-, tevens kerkgebouwen, en door het bezorgen van goed schoolmeubilair, zooals hier reeds plaats vond, dan, om door zedelijken invloed het schoolgaan te bevorderen en zindelijkheid en netheid aan te moedigen. Gaf niet deze gezaghebber aan elke school een kam en schaar en spiegeltje om den te weelderigen haardos bij de jongens meer binnen gepaste grenzen te brengen? Ook door het sluiten van huwelijken, als ambtenaar van den Burgerlijken Stand, te bevorderen en te vergemakkelijken, en de erkenning van den Zondag als rustdag algemeen te maken.