„De zendelingen zijn niet allen bekeerde menschen", zoo zegt men in eene „Gereformeerde" gemeente in Brabant of Gelderland. „De zendingsactie wordt te veel geleid door menschen van andere richting," zoo in een „confessioneele" gemeente. „De zendelingen gebruiken het geld verkeerd," zoo uit zich een eenvoudige boer in een vertrouwelijk gesprek. 'Enz. 1)

Dat er bij de zending „met geld gesmeten wordt" is een vrij algemeen verbreide meening, die even ongegrond als verderfelijk is. In allerlei kringen, bij hoog- en laaggeplaatsten, gemeenteleden en predikanten, wordt ze nog telkens gehoord. En al is de beschuldiging ongegrond, we kunnen haar niet zonder meer naast ons neerleggen. Zou het niet overweging verdienen, dat van tijd tot tijd in de zendingsbladen, en ook in andere Christelijke bladen, met een enkel woord en met duidelijk sprekende cijfers werd aangetoond, dat er niet „met geld gesmeten wordt"?

Door b.v. de traktementen der zendelingen, zendelingartsen, enz. te vergelijken met die van Indische ambtenaren. Door zooveel mogelijk duidelijk te maken dat, en waarom, voor verschillende onderdeelén van den arbeid geschikte en behoorlijk bezoldigde krachten moeten worden in dienst gesteld.

Misschien zou men, met behulp van zendingscorrespondenten, predikanten enz. eens een enquête kunnen instellen naar de bezwaren die men in de gemeente heeft. Om die dan rustig en zakelijk te bespreken en zoo mogelijk te weerleggen. Wat Dr. Brouwer c.s. in „Bergopwaarts" tegenover de bezwaren van coll. Yaleton hebben gedaan, kan wellicht in populairen vorm meer worden gedaan.

Hoe beter onze zendingsmenschen zóó de gemeente leeren kennen, des te beter zal men kunnen weten wat in de gegeven omstandigheden m o g e 1 ij k is, en verder, welke wegen moeten worden ingeslagen om tot verbetering van den toestand te komen.

In het „Zendingsblad" werd de vraag gedaan of f700.000

1) Wc stellen een en ander eenvoudig naast elkander — zonder het geheel aan elkaar gelijk te stellen — om een denkbeeld te geven van wat er zooal tegen de Zending wordt ingebracht.