in hun clubleven of bij de jeugddiensten, en zij die alleen Javaansch en Maleisch kennen. Dan weer bleek de aanwezigheid op één plaats van Javanen, Bataks, Amboneezen, Minahassers en Chineezen een hinderpaal om tot een krachtig vereenigingsleven te geraken.

De sterk nationalistische tendenzen met uitgesproken politieke kleur schijnen daarentegen, vergeleken bij eenige jaren geleden, eerder wat te verflauwen. Een opgewekte viering der feesten naar aanleiding van het huwelijk van Prinses Juliana, gelijk nu op instigatie van een J a v a a ns c h e Jeugdgroep plaats had, zou in een periode die nog niet lang achter ons ligt, ondenkbaar zijn geweest.

Er bestaat op dit gebied groote behoefte aan J e u g d le id e r s, aan geschikte clubgebouwen, aan kampeergelegenheid en wat dies meer zij; maar ook hier weer blijkt de bezuiniging een zeer groote handicap en het is verdrietig telkens weer de klacht te moeten vernemen, dat de Zending zich tal van kansen ziet ontgaan, omdat haar de handen gebonden zijn.

De arbeid onder vrouwen en meisjes heeft in de persoon van mej. Slotemaker de Bruine een meer afgeronde plaats in het geheel van het zendingswerk gekregen. Ook al beschrijft zij hare ervaringen nog vooral uit een oogpunt van verkenning en proefneming, het feit dat er een vrouwelijke zendeling is, die al haar tijd aan de Javaansche vrouwenwereld kan geven, is op zichzelf reeds van beteekenis en blijft op die vrouwenwereld niet zonder invloed. Van de 64 gemeenten der Oost-Jav. Kerk, werden er 31 bezocht in het verslagjaar; bijna overal zijn reeds vrouwenvereenigingen aanwezig, waarbij kan worden aangeknoopt. Maar ook in de niet-christelijke wereld, inzonderheid onder de prijaji-dames te Soerabaja werd aanraking verkregen.

Meer concrete arbeid kon worden verricht op het gebied van desa-huishoudscholen; een cursus tot vorming van leidsters daarvoor werd gehouden en op een drietal plaatsen konden deze daarna een huishoudschool beginnen, die geheel in het kader der desa is gehouden en zich ook zelf moet bedruipen.

Mej. Slotemaker de Bruine vat hare indrukken aldus samen.