gewoonten van het land. Het mohammedaansclie meisje wordt als zij nog zeer jong is uitgehuwelijkt; aan hare opvoeding wordt gewoonlijk weinig zorg besteed; als zij maar trouwt is het doel van haar leven bereikt. Het komt dan ook zelden voor dat men hier beneden de 20 jaar een ongetrouwde vrouw vindt, tenzij zij lichamelijke gebreken heeft. Nu heeft het Christendom wel verandering ten goede in dit opzicht te weeg gebracht, en langzamerhand is men er toe gekomen een christenmeisje huwbaar te beschouwen als zij 15 jaar oud is; zij heeft de school dan geheel of gedeeltelijk afgeloopen en is vervolgens tot lid der gemeente aangenomen. In het oog der Javanen werken wij dus niet met kinderen, maar staan onze meisjes wat leeftijd betreft gelijk met Hollandsche verpleegsters boven de 20 jaar. Nu is het echter een groote moeilijkheid meisjes van dezen leeftijd te vinden, want al heel spoedig zijn de gedachten der ouders en ook van de jonge dochter vervuld met overleggingen omtrent een huwelijk. De wensch zich aan een of andere taak te wijden, komt in de verste verte niet bij hen op; hare bestemming is immers een eigen huis te hebben, en hare idealen gaan weinig verder dan het bezit van kinderen, want gewoonlijk valt er weinig te bespeuren van een innigen band tusschen de beide echtelieden; daarentegen bestaat er groote gehechtheid voor de kinderen.

In de bijna 50 jaren dat er zendelingen hier werkzaam zijn, hebben vele christenouders leeren inzien dat het in het voordeel hunner kinderen is, wanneer deze in de zendingwoning hunne opvoeding ontvangen, zoodat het weinig moeite kost meisjes tot dit doel te vinden; de ouders bieden haar gaarne aan, en de meisjes zelf stellen er meestal een eer iu bij toewan pandita te mogen wonen; zij komen daardoor in hooger aanzien en hebben zoodoende een streepje voor boven hare vriendinnetjes. Iets anders is het met de meisjes voor het ziekenhuis. Haar werk wordt noch door de ouders, noch door de omgeving ook maar eenigermate begrepen en eerder gering geacht dan gewaardeerd; de beteekenis en de hooge waarde er van moet hen door ons duidelijk worden gemaakt. Reeds verscheidene malen is het mij voorgekomen, dat kinderen zich aanboden voor huismeisje ; kregen zij ten antwoord dat ik haar niet daarvoor maar wel voor ziekenverpleegster wilde opleiden, dan volgden allerlei