Er is dus geen gebrek aan werk voor onze verpleegsters, die thuis veelal een gemakkelijk leventje gewend waren. Zij hebben het den geheelen morgen druk, en dit zooveel te meer wanneer er geopereerd wordt; zij moeten dan alles voor de operatie in gereedheid brengen, voor de instrumenten en de verbandstoffen zorgen, operatiekamer en ook het bed van den zieke in orde maken, en eindelijk hare hulp verleenen bij de operatie zelve. Hierbij is Markati ook weer nommer een; zij kan al heel vlug instrumenten aangeven en verliest nooit hare kalmte wanneer er gauw een draad of iets anders noodig is; men kan altijd op haar rekenen, want zij is door niets van de wijs te brengen. Ook de anderen geven reeds vele blijken van oplettendheid en spannen zich in om zoo goed als mogelijk te helpen.

Tot nu toe hebben de meisjes nog weinig de patienten aan het ziekbed verpleegd; het heeft ons nog aan tijd ontbroken haar dit in bijzonderheden te leeren en uit zichzelve doen zij het niet en hebben er geen oog voor. Meestal laten de zieken zich moeielijk verplegen; zij zijn gewend zich in huis met zeer weinig te behelpen, zoodat zij een nauwkeurige behandeling onnoodigen omslag vinden en liefst zich houden aan oude gewoonten, al zijn deze ook niet bevorderlijk tot verzachting van hun lijden. Is er een ernstige patiënt dan verschijnen dikwijls al heel spoedig een of meer familieleden, die met het meeste geduld uren bij het bed blijven zitten en daardoor den zieke een groote geruststelling geven. Is de patiënt van ver af tot ons gekomen, zoodat geen familielid hem op kan zoeken, dan is gewoonlijk een der meaezieken bereid kleine diensten te verrichten, tengevolge waarvan de meisjes zich ontslagen achten van dezen plicht en alleen op uitdrukkelijk bevel de plaats naast het ziekbed innemen. Zooals ik reeds aangaf, gevoelen zij nog volstrekt niet uit eigen beweging voor de patienten te moeten zorgen; ook ontbreekt bij haar een zeker gevoel van angst voor minder goeden afloop, dien zij mede door eene zorgvuldige verpleging zouden kunnen afweren. Trouwens moet men bij hare vorming voor de ziekenverpleging beginnen met onze meisjes te leeren zien en nadenken, want 't liefst handelen zij zoo machinaal mogelijk zonder eenige eigen verantwoordelijkheid te gevoelen en de ware belangstelling in hare patienten ontbreekt nog meestal.