474
KORTE MEDEDEELINGEN.
die Arabies sprekende soldaten boven de geboren Turken voortrokken in een provincie, waar het Turks de overheersende taal is. In verband met deze desertie mag ik wijzen op het feit, dat de minder toegankelike punten van Arabië gedurende de regeering van Sultan Abdul Hamid gebruikt zijn als verbanningsoord voor staatkundige overtreders; en zeer waarschijnlik is het, dat de toenmalige bannelingen, gaarne bereid bijstand te verlenen aan hen, die de heerschappij van de tegenwoordige Sultan wilden omverwerpen, zich bij de opstandelingen hebben aangesloten en een werkzaam aandeel hebben gehad in de gehele beweging. Het feit, dat de ongedisciplineerde bende van Mohammed Jahja in staat is geweest een Turks leger het hoofd te bieden en te overwinnen, vindt alleen op deze wijze zijn verklaring. Een verder bewijs daarvoor geeft het feit, dat Mohammed Jahja, behalve dat hij sergeants en korporaals tot de rang van officier in zijn leger benoemde, aan Said Bey, vroeger lid van de Raad van State, en door de Sultan naar Sanaa verbannen, omdat hij uiting had gegeven aan zijn patriotiese en liberale gevoelens, de leiding van zijn buitenlandse zaken opdroeg, in geval hij die mocht hebben.
Over 't geheel genomen is de rebel Imam, of Khalifa zooals hij gaarne genoemd wordt, niet traag in het beproeven van zijn geluk en hij neemt alle mogelike voorbereidende maatregelen voor een treffen met het Turkse leger, dat tegen hem wordt uitgezonden onder bevel van Feizi Pasja, een kundig officier, die zijn opleiding kreeg in de militaire school van Pruisen en ten volle recht heeft op de titel van een hoogst beschaafde en ontwikkelde Turk. Naar alle waarschijnlikheid zal het gevecht niet vóór de herfst plaats grijpen, want de Turken kunnen het moorddadig hete klimaat van een Arabiese zomer moeielik verdragen; wanneer echter het koele weder begint en het Turkse leger behoorlik is uitgerust en voorbereid, kan men niet zeggen dat de kansen van Mohammed Jahja erg schitterend zijn, want tegen Mauser-geweren en Krupp-kanonnen zullen de ongedrilde en slecht bewapende Arabiese dwepers bezwaarlik kunnen stand houden. —
De onderstelling van de schrijver is tot heden niet bewaarheid.
Portugal.
Over Portugal en zijn ekonomischen toestand vindt men de volgende opmerkingen in de Revue Bleue van 4 November 1905.
De Spanjaarden noemen Portugal soms: »het kleine koninkrijkje van 80 mijlen." Napoleon noemde het >de kanapee". De Portugeezen troosten zich door er aan te denken dat hun land het sappigste,