ALT-HEIDELBERG.

351

van hen volgde den gewonen gang der studie, terwijl anderen zich met een of ander speciaal onderwerp zelfstandig bezighielden; aan beide klassen dezer jongelui schonk hij dezelfde aandacht. Men kon hem de eenvoudigste proeven zien uitvoeren voor een beginner, waarbij hij dezen reeds in het eerste stadium een juist begrip gaf van nauwkeurigen arbeid, want Bunsen te zien werken was een les, die men nooit vergat. Het meeste belang stelde hij echter natuurlijk in de meergevorderde studenten en de verder voortwerkende jonge doctoren, want hij wist wel, dat van hen de toekomstige vooruitgang der wetenschap afhing, en bij hen stortte hij zijn gemoed uit. Het is vermakelijk in onzen tijd van vorstelijk uitgeruste laboratoria, voorzien van alle gerieflijkheden en verbeteringen, die de moderne wetenschap kan aan de hand doen, terug te denken aan de eenvoudige methodes die men volgde, toen ik voor het eerst naar Heidelberg kwam. Toen ter tijde was de chemische afdeeling in een oud klooster onder dak gebracht, het refectorium was het hoofdlaboratorium en de kapel, waaraan zijne heilige bestemming ontnomen was, diende tot bergplaats van chemicaliën en apparaten. Wij hadden gas noch waterleiding en moesten ons behelpen met houtskoolvuren en spirituslampen, terwijl wij het water pompten. Doch niettegenstaande al deze ongerieven werd binnen die oude muren degelijker werk tot stand gebracht, dan wij nu in menig modern laboratorium zien verrichten; het geheim hiervan bestaat daarin, dat het niet steen en pleister (of gas en water) zijn, die een goede school vormen, doch de inwerking van de hand van een werkelijk groot meester.

Het is hier in deze bladzijden niet de plaats, om de geschiedenis van zijn arbeid te Heidelberg te schrijven; laat het genoeg zijn te vermelden dat, toen het nieuwe laboratorium gebouwd werd, dit met alle mogelijke nieuwste verbeteringen werd ingericht en dat gedurende verscheidene jaren uit het Heidelbergsche chemisch instituut een reeks verhandelingen het licht zagen, die, wat aantal en waarde betreft, voorbeeldeloos zijn; verscheidene daarvan waren openbaar gemaakt door studenten, wier namen intusschen beroemd zijn geworden; vele andere, zooals ook met