in cicero's brieven.
20/
in een brief zijn vrees dat hij genoodzaakt zou zijn, de hem door Caesar geleende gelden te moeten teruggeven. Eindelijk verklaarde Caesar zich bereid, voor Cicero's vrienden en beschermelingen die hij hem zou aanbevelen, in Gallie te zullen zorgen. Daarvan heeft deze gebruik gemaakt, hoewel in bescheiden mate, o.a. ten behoeve van zijn jongen vriend, den jurist Trebatius.
Van de maand Mei 54 af begon nu met personen in Gallie een drukke briefwisseling, waarvan Cicero's brieven niet alle bewaard zijn gebleven, terwijl wij de antwoorden die hij ontving niet bezitten. Evenwel kunnen wij er toch heel wat uit vernemen.
Wij hebben n.1. 1°. Elf brieven aan zijn broeder Quintus, van Mei tot aan December;
2°. Dertien brieven aan Trebatius, zeven uit het jaar 54 en zes uit 53.
3°. Een brief aan Caesar zelf, waarin hij Trebatius aan dezen aanbeveelt.
4°. Zes brieven aan Atticus, die zich toen op reis bevond naar Athene en Ephesus, waarin Cicero hem allerlei nieuwtjes uit Rome en ook uit Gallie mededeelt.
5°. Eén brief van Quintus uit Gallie aan Cicero.
Van de wijze, waarop die brieven werden overgebracht, kunnen wij ons een tamelijk duidelijke voorstelling maken. Het was regel, dat koeriers van Caesar de geheele correspondentie van de verschillende personen in Caesar's kamp op bepaalde tijden naar Rome brachten, en dat zij van daar weer groote pakketten naar Gallie medenamen. Daardoor werden groote onkosten voor particulieren vermeden, terwijl men een soort garantie voor de goede en snelle aankomst der brieven had voor degenen, aan wie zij waren gericht, en wier kwartieren zeer uiteen lagen en dikwijls veranderden. Te Rome trad Caesar's agent Oppius als diens vertrouweling op; deze nam de zendingen uit Gallie in ontvangst en bezorgde ze verder, en aan hem gaf Cicero zijne, aan Caesar, Quintus, Trebatius of Balbus gerichte brieven, om ze bij de eerste gelegenheid naar Gallie te verzenden. Eens verwonderde Quintus er zich over, dat twee gelijktijdig afgezonden brieven aan hemzelf en aan Caesar,