420

DE INSECTEN ALS VIJANDEN VAN DEN MENSCH.

op aan komt. Het is van weinig overwegend belang om den naam van de ziektekiem te kennen; in de praktijk is het de hoofdzaak om zich tegen haar te beschermen en de manier om haar te bestrijden is beslist die, welke Finlay heeft aangewezen, toen hij de leer verkondigde, dat, wat ook de oorzaak van de gele koorts moge zijn, zij steeds overgebracht en voortgeplant wordt door een muskiet, vroeger cuïex fasciatus genaamd, later herdoopt in stegomyia calopus, eene leer, die in 1900 door de onderzoekingen van eene geneeskundige commissie bevestigd is.

Deze leer stelt den mensch in staat om met kracht en succes de schadelijke muskiet te bestrijden. Men begon op Cuba en met name in Havana, waar de ziekte reeds sedert een honderd vijftigtal jaren epidemisch heerschte; zonder zich met de volwassen insecten te bemoeien, legde men zich voornamelijk toe om de voortplanting te verhinderen door n.1. alle stilstaande wateren en poelen te dempen; met een fijn roosterwerk bedekte men alle wateren, waarvan het behoud voor het gebruik noodzakelijk was, om zoodoende de muskieten te verhinderen er bij te komen. Dit werk, dat met zorg en geduld werd uitgevoerd, leverde de beste uitkomsten en het gévolg was dan ook, dat de gele koorts in Havana geheel verdween,

Op dezelfde wijze bestreden, zal deze ziekte overal verdwijnen.

Hetzelfde middel heeft men in Panama gevolgd, waar een twintigtal nederzettingen langs het kanaal de hulp inriepen van de hygiëne. Zij zijn ontsmet geworden en de gele koorts bestaat er niet meer. Tijdens de Fransche bezetting, toen de wetenschap nog niet zoo ver gevorderd was als heden ten dage, was het heel anders. Van de 36 liefdezusters, die in de hospitalen haar ambt uitoefenden, stierven er 24 aan de gele koorts: van 18 jonge ingenieurs, die met een zelfde schip aankwamen, stierven er 17, voordat ze goed en wel eene maand aan wal waren.

Terwijl men vroeger alle ongelukkigen, die door deze ziekte waren aangetast, zoo snel mogelijk ontweek, en ze feitelijk ellendig liet omkomen, waagt men heden ten dage alles om ze in de door roosterwerk omgeven hospitalen,