OVER DÉN VELDTOCHT IN ERANKR1JK IN 1814.

291

Pont-sur-Seine verlegd worden. Ik blijf nog een dag hielen ga dan naar Chatillon. Van ochtend kwam hier de graaf d'Escar, die bij Monsieur1 was. Monsieur is te Bazel gebleven ; waarom toch!

Troyes, 13 Februari. Ik heb hier genoeg gezien en gehoord, om er mij de rest van mijn leven over te kunnen verbazen en ik zal mij altijd blijven afvragen, hoe toch de zaken hebben kunnen terecht komen in dezen zonderlingen oorlog en hoe het gekomen is. dat ze met een zoo volledig succes bekroond werden, waar naar het scheen het verschil van meeningen, het aantal plannenmakers, de besluiteloosheid en de inconsequenties in de hoofdkwartieren eiken voorspoed onmogelijk schenen te moeten maken.

De geheele wijze van handelen is zoo zonderling, dat men het zien moet om het te kunnen gelooven. Niets is minder consequent dan het gedrag der geallieerden. Hun aller wensch schijnt de val van Bonaparte en van zijne dynastie en toch zendt ieder hunner een gezant om met de ministers van Bonaparte te onderhandelen. Ze wenschen allen, of ten minste bijna allen, zich van hem te ontdoen, en geen twee van hen zijn het er samen over eens, wien ze in zijne plaats zullen stellen. Keizer Alexander hechter bijzondere waarde aan in Parijs binnen te rukken; hij wil Parijs hebben en hij vraagt er om als een dwingerig kind; hij verklaart op zijn woord van eer, dat het hem geen lor schelen kan wat de gezanten te Chatillon doen, en dat hij geen vrede zal sluiten en daar ook niet aan denken kan, voordat hij te Parijs zijn zal, en ... . middelerwijl onderhandelt RasumowTsky met Caulaincourt. Schwarzenberg bezweert zijn vorst om de zaken eens kalm te overwegen; maar de keizer neemt het gebit tusschen de tanden, verlaat Langres met zijne gardes, dringt zoo ver mogelijk vooruit en de rest is verplicht hem te volgen. De oude Blücher is van zijn kant vast besloten de eerste te zijn die

1) Monsieur, bij de Bourbons de titel van 's konings oudsten broeder, was hier de graaf van Artois, de latere Karei X.