EEN GESPREK MET RODIN.

375

studies knedende. Dit is een spel, waaraan hij zich overgeeft als verpoozing van de geduldige zorg, welke hij aan de groote heelden besteedt. Deze studies, in een enkelen greep vervaardigd, hebben een groote aantrekkelijkheid voor hem, want ze stellen hem in staat de herinnering te bewaren aan de schoone gebaren, waarvan de snel vliedende waarheid aan een dieper maar langzamer studie zou kunnen ontgaan.

Zijn wijze van werken is zeer eigenaardig.

In zijn atelier bewegen zich of rusten verscheidene naaktmodellen, mannen en vrouwen.

Rodin betaalt hen, opdat zij hem voortdurend het beeld van naaktheid voor oogen zullen stellen, zich in de volle vrijheid van het leven bewegend. Hij aanschouwt hen onophoudelijk, en op deze wijze maakt hij zich gaandeweg het voorkomen der bewegende spieren eigen. Het naakt, voor de menschen van onzen tijd een zeldzaam schouwspel en zelfs voor de andere beeldhouwers slechts een verschijnsel dat niet langer duurt dan de tijd van poseeren, is voor Rodin een alledaagsch schouwspel geworden. De algeheele bekendheid met het menschelijk lichaam, die de Grieken door het gadeslaan van de lichaamsoefeningen, het discus werpen, het boksen, de worstelspelen en de wedloopen verkregen, en die hunne kunstenaars in staat stelde zoo natuurlijk de „taal van het naakt» te spreken, heeft onze groote beeldhouwer zich verzekerd door de voortdurende tegenwoordigheid van ontkleede schepselen, die vóór zijn oogen komen en gaan. Op die wijze is hij er in geslaagd de gevoelsuitdrukkingen op alle deelen van het lichaam waar te nemen. Het gelaat wordt gewoonlijk beschouwd als de eenige spiegel der ziel; de beweging der gelaatstrekken schijnt ons de eenige uiting van het geestelijk leven. In werkelijkheid is er geen spier van het lichaam, die de innerlijke veranderingen niet weergeeft. Uit alle spreekt treurigheid, geestdrift of wanhoop, kalmte of drift.... Armen die zich uitstrekken, een romp die zich buigt, glimlachen met dezelfde zachtheid als oogen of lippen. Maar om ieder aspect, dat het lichaam aanbiedt, te kunnen weergeven, moet men zich geduldig geoefend hebben om