PIERRE CURIE.

163

gevallen, waarin kristallen door samendrukking electriciteit ontwikkelen en het omgekeerde verschijnsel, door Lippmann voorspeld, dat deze kristallen, in een electrisch veld geplaatst, zich moeten uitzetten. Op zeer vernuftige wijze toonden zij aan, dat dit werkelijk plaats heeft: zij gebruikten de aldus veroorzaakte uitzetting van een quartzkristal om een ander quartzkristal samen te drukken en namen toen daaraan rechtstreeks het verschijnsel der piézo-electriciteit waar; den toestel bestempelden zij met den naam van piézo-electrischen dynamometer. Weldra werd het ,/piézoelectrische quartz", dat een bekende hoeveelheid electriciteit ontwikkelde als het met een bepaald gewicht bezwaard was, in handen dezer beide waarnemers een meetwerktuig voor hoeveelheden electriciteit, dat Pierre Curie later bij zijn metingen omtrent cle radioactieve lichamen van groot nut was.

Na deze merkwaardige ontdekking verliet Pierre Curie de Sorbonne, om de leiding der practische oefeningen op zich te nemen in de „Ecole de physique" van de stad Parijs, die cloor Schützenberger gesticht was. Daar, in die uitgestrekte loodsen uit planken opgetrokken, waar beurtelings koude, warmte en vocht den scepter zwaaiden, heeft de beroemde geleerde tusschen 1882 en 1904 het grootste deel van zijn wetenschappelijken arbeid verricht, ondanks de voortdurende zorg, die hij aan zijn onderwijs wijdde, hetwelk in den eersten tijd alleen practisch, later ook theoretisch was. In dien tijd dacht hij eenige meetwerktuigen uit, die in hun soort tot nog toe onovertroffen zijn: het piézo-electrische quartz noemden wij reeds, verder een nieuwen quadrant electrometer en vooral de aperiodische balans, die zeer veel gebruikt wordt omdat men er in weinige seconden tot een tiende milligram nauwkeurig meê wegen kan. Al die werktuigen getuigen van een fijn vernuft, van een juist besef van datgene wat voor proefnemingen het meest noodig is, en van een grondige kennis van de verschillende takken der natuurkundige wetenschap.

In 1893 ving Curie een reeks van onderzoekingen aan over de magnetische eigenschappen der lichamen bij verschillende temperaturen, die het onderwerp zouden uitmaken