VAN HET PAUPERISME.

235

tiende van de winst toewees, en dat hij bevond, dat dit bondgenootschap eene bron was van veel grooter winst voor hem persoonlijk.

In de Whitwood- en Methley-kolenmijnen ontvingen de arbeiders de helft van de winst nadat er netto tien percent was verdiend. Babbage zegt in zijn Economy of Machinery and Manufactures, dat waar het coöperatieve stelsel is aangenomen bij de visscherij, de eigenaars van booten en netten hunne winst gelijkelijk verdeelen met hunne mannen, die naast hun gewone werk het tuig in orde moeten houden.

Voor meerdere bijzonderheden hierover moeten wij onze lezers verwijzen naar Mill; verder naar Feuguerays Association of Workpeople, de Operative Associations van Cherbulier, Langs National Distress, en naar de nieuwere werken van Holyoake en Pitman.

Ondanks het succes van coöperatie in deze verschillende takken van nijverheid, zijn wij van meening dat de vernouding van de winst logisch moet en ook kan worden bepaald, want de belooning van kapitaal en arbeid zou moeten voortspruiten uit hunne respectievelijke diensten. Men moet niet vergeten dat loonen eene relatieve en eene positieve waarde nebben. Zoo kan een landbouwer negen gulden en een klerk bij eene bank vierentwintig gulden per week verdienen, en toch kunnen zij dan beiden de minimum belooning ontvangen. Doch de werkelijke waarde van deze bedragen vertegenwoordigt den graad van diensten, die van de loontrekkenden worden verwacht; loonen (of salarissen) kunnen dus beschouwd worden als de uitdrukking of de schatting van dienst. Deze schatting kan gedurende het bedrijf, waar het kapitaal geldt, slechts opgemaakt worden uit de rente voor het gebruik van indirecte diensten en, waar het arbeid geldt, uit de loonen voor reeds geleverde diensten.

Het aandeel der winst, dat logisch den arbeid ten goede komt (inclusief het beheer) behoorde dus in verhouding te zijn tot de arbeidsloonen; dat wat het kapitaal ten deel valt tot de interest voor het gebruik van dat kapitaal; wat wij ook als het loon kunnen beschouwen. Is de kapi-