ANTONIUS EN CLEOPATRA.

439

al diens plannen. Na de vermoording, in den nacht van 15 of 16 Maart, heeft hij zich meester kunnen maken van alle papieren, waarvan vermoedelijk hij alleen de belangrijkheid kende. In den politieken strijd en de burgeroorlogen, die op Caesar's dood gevolgd zijn, heeft Antonius ongetwijfeld vele fouten begaan, maar zegevierend heeft hij al die moeilijkheden doorstaan, waarbij hij meermalen blijken heeft gegeven van een aanmerkelijke energie. Hij behoeft niet met Octavianus te deelen de verdienste van het winnen der twee veldslagen bij Phillippi; hij alleen heeft Cassius in den eersten en Brutus in den tweeden overwonnen. Zelfs de oude geschiedschrijvers, die zoo streng jegens hem zijn, erkennen, dat hij tot aan de veldslagen bij Philippi een serieus man was, en dat hij eerst na Cleopatra te hebben leeren kennen den verkeerden weg is opgegaan. Die noodlottige ontmoeting in den winter van 41 op 40 v. O, te Tarsus, is door Plutarchus beschreven als een geurige inleiding op den vermaarden liefdesroman („Leven van Antonius", hoofdstuk 27). De drieman wordt verliefd op de mooie koningin van Egypte, volgt haar naar Alexandrië, brengt er vroolijk den winter van het jaar 40 met haar door, en begint er, onder de macht van deze dwaze liefde, allerlei onverstandige dingen te doen.

Evenwel is het niet moeilijk, te bewijzen dat de bliksemstraal bij het aanschouwen van Cleopatra nimmer bij Antonius is ingeslagen behalve in de verbeelding van oude geschiedschrijvers. Antonius was er de man niet naar om de gunsten van Cleopatra af te slaan ; maar in 41 vertoefde hij slechts weinige maanden te Alexandrië. In het begin van het jaar 40, bij het eerste bericht dat een parthisch leger op Syrië aantrok, verliet hij Cleopatra en Egypte; en gedurende de drie volgende jaren zag hij haar niet weer, maar wijdde hij zich met bewonderenswaarde energie aan het groote plan: de verovering van het Parthische rijk.

Men heeft menigmaal herhaald, men herhaalt ook nóg, dat Augustus de erfgenaam van Caesar is geweest in de wereldgeschiedenis; dat Augustus voltooid of uitgevoerd heeft, wat zijn adoptief-vader had begonnen of ontworpen.