EN SOCIALE BETEEKENIS

gezondheid, veiligheid en gemak, en een verbazende vooruitgang van de kennis van onze wereld.

DE ACHTERGROND.

In de wetenschap, evenals in het menschelijk leven, geschieden geen groote gebeurtenissen zonder een achtergrond. Het electron heeft voorouders, welke door eeuwen heen vervolgd kunnen worden. Zijn onmiddellijke voorgangers zijn de electromagnetische lichttheorie, de spectroscopie en het lekken van electriciteit door gassen. De naaste neven waren de X-stralen, de radioactiviteit en de quantentheorie, want uit een lange reeks van onderzoekingen van verwarde en oogenschijnlijk geen verband houdende verschijnselen kwam plotseling in de wetenschappelijke wereld in 1895 de X-straal voor den dag, in 1896 de radioactiviteit en in 1897 het electron, en dat terwijl onderzoekers van de oudere gebieden van warmtestraling en thermodynamica bij deze reeds zoo uitvoerig bewerkte onderwerpen op hinderlijke, onverklaarbare moeilijkheden stuitten, welke geleid hebben tot de onverwachte uitbreiding van de mechanica van Newton, die nu quantenmechanica genoemd wordt. Het begrip van het electron, zich gedragende volgens de wetten der quantenmechanica, is nu de grondslag van de meeste verklaringen van alles wat valt onder den goeden ouden naam van natuurphilosophie.

Dat echter alleen de pioniers van de wetenschappelijke wereld voorbereid waren op deze ontdekkingen, blijkt wel uit het feit, dat een standaard-handboek over scheikunde, dat in mijn studententijd, in 1904, algemeen gebruikt werd, aangeeft: „atomen zijn ondeelbare bestanddeelen van moleculen" en dat nog in 1911 een vooraanstaande natuurkundige zijn collega's waarschuwde niet te haastig te zijn met het aannemen van deze nieuwe denkbeelden.

Het bestaan van electronen wierp zijn schaduw vooruit gedurende een eeuw door de feiten der electrolyse, welke Davy en Berzelius tot het inzicht brachten, dat de scheikundige krachten van electrischen aard zijn, en Faraday tot het besluit, dat electrische ladingen alleen voorkomen in veel-