DE AFRIKAANSCHE GEVANGENE

meer het welzijn van de maatschappelijke groep dan het straffen van een schuldige of zijn bekeering op het oog. Het laatste element was evenwel niet geheel afwezig. De overleveringen der stammen, zooals die door hun voorzaten waren bewaard, vertegenwoordigden de oorspronkelijke goddelijke leeringen voor de voorouders en iedere overtreding daarvan bracht het onmiddellijke gevaar van vergelding met zich, veel krachtdadiger en erger dan eenige lichamelijke straf. Vergelding volgde zonder dat eenig verder onderzoek noodig was en familierampen, ongevallen op de jacht en andere rampen achtervolgden den schuldige. Geen wonder dus, dat de oude wetten nauwgezet werden nageleefd en dat overtredingen, indien zij plaats vonden, snel geboet werden. In tegenstelling dus met het Europeesche beginsel van recht van algemeene toepassing, was er niet zoozeer een abstracte moreele standaard, die geëerbiedigd moest worden, dan wel een gemeenschappelijke kameraadschappelijke omgang, die gehandhaafd moest blijven.

Dientengevolge kost het den Afrikaan de grootste moeite het standpunt van de wet van den blanke te begrijpen. Hij zondigt op de een of andere manier tegen haar voorschriften en wordt daarvoor gearresteerd. Hij staat terecht en dan wordt hem meegedeeld, dat hij schuldig is. Tot zoover kan hij de gebeurtenissen vrij goed volgen, zelfs al zou hij het niet eens zijn met 't misdadige karakter van zijn vergrijp. Het volgende stadium is hem echter volkomen onbegrijpelijk. Er wordt van hem niet verlangd te betalen voor het gepleegde onrecht, maar hem wordt meegedeeld, dat hij voor langen tijd opgesloten zal worden en voor de regeering der blanken zal moeten werken. Waarom deze laatsten voordeel moeten hebben van zijn diensten, is natuurlijk onbegrijpelijk, te meer, daar de persoon, die hij ondersteld wordt benadeeld te hebben, niets krijgt. Hij en zijn vrienden blijven totaal verward staan tegenover het begrip van de Europeesche logica. Nog erger is dit het geval, wanneer er sprake is van een moord, waarop als vonnis de doodstraf volgt. Hier is een waardevol lid van de maatschappij vernietigd; in plaats van echter al het mogelijke te doen om het kwaad te herstellen, staat de blanke