EN SOCIALE BETEEKENIS

verlaat, kan ik niet nalaten van het atoom naar het heelal over te springen en wel naar de verklaring van de toestanden, die op de sterren voorkomen. Spectra van sterren waren reeds langen tijd bekend en daaruit was af geleid, dat sommige sterren in hoofdzaak uit waterstof bestaan, andere uit helium en weer andere uit vele scheikundige elementen, zooals onze zon. In 1922 paste een jonge Indische natuurkundige, Meghnad Saha, voor het eerst de theorie van de atoomstructuur en de kennis der ionisatiepotentialen toe op de zon en de sterren. Hij vatte de ionisatie van de heete dampen op de sterren op als scheikundige dissociatie ten gevolge van hooge temperatuur, waarbij de dissociatieproducten zijn electronen, positieve ionen en resten van atomen, en waarbij de dissociatiewarmten bepaald werden door de ionisatiepotentialen der atomen. Op deze wijze ontwikkelde hij een logische quantitatieve verklaring van de sterrespectra, welke buitengewoon licht heeft geworpen op het probleem van de voorwaarden voor temperatuur en druk en de toestanden, waarin de scheikundige elementen in de sterren zich bevinden. Russell in Amerika en Milne in Engeland hebben deze theorie op talentvolle wijze toegepast en uitgebreid.

HET ELECTRON IN DE INDUSTRIE.

Ten slotte kom ik tot het laatste deel van mijn onderwerp, de sociale beteekenis van het electron. Hieronder versta ik natuurlijk de nuttige toepassingen. De eerste toepassing was de uitvinding van Edison van een thermo-ionischen gelijkrichter, gebaseerd op zijn ontdekking, dat negatieve electriciteit door een vacuumbuis wil stroomen van een heeten gloeidraad naar een andere electrode, maar niet in tegengestelde richting. Hij vond dit eenige jaren voor dat ontdekt was dat dit verschijnsel door het electron veroorzaakt wordt. Eenige jaren na de ontdekking van het electron vond Fleming, dat deze eigenschap kan gebruikt worden voor de samenstelling van een gelijkrichter voor radiogolven en voor het waarneembaar maken van deze golven met een gevoeligen gelijkstroommeter. Op dezen grondslag werd de triode van Fleming gepatenteerd.

Toen eenmaal de aard van de thermo-ionische emissie