EEN POGING TOT RATIONEELE VERKLARING.

301

Wanneer Shakespeare het voornaamste van Macbeth (1606) ontleend heeft aan de oude Schotsche Kroniek van Holinshed, is hij voor het beroemde tooneel van de heksen vermoedelijk geïnspireerd door een stuk van Middleton: The Witch, dat pas in 1778 werd uitgegeven. „Gedichten, die (in Macbeth) met hetzelfde vers beginnen, komen alle voor in het stuk van Middleton," zegt Sir Sidney Lee. „Zij waren vermoedelijk van hem en werden door de tooneelspelers ingelascht in een latere vertaling van het voor het tooneel bewerkte stuk van Shakespeare."

In 1605 werd te Londen een grof, tooneelmatig bewerkt stuk, getiteld: De ware historische kroniek van Koning Leir en zijn drie dochters: Gonorill, Ragan en Cordella," opgevoerd, dat ontleend was aan de kroniek van Holinshed. Vereenigd met een deel van Arcadia van Philip Sidney, bouwde Shakespeare daarop in het jaar daarna zijn onsterfelijk King Lear. Tolstoï gaf echter de voorkeur aan het oude stuk.

In 1607 schreef Shakespeare, in medewerking met George Wilkins en misschien met William Rowley, Timon of Athens en Pericles, Prince of Tyre. Het eerste stuk is tevens ontleend aan het Palace of Pleasure van Painter en aan Timon van Lucianus van Samos. „Uit zekere innerlijke kenmerkende bijzonderheden," zegt Sidney Lee, „blijkt duidelijk, dat men het derde en vijfde bedrijf in hun geheel moet toeschrijven aan den collega van Shakespeare (Wilkins)."

In zijn Coriolanus geeft Shakespeare meermalen woord voor woord de vertaling weer, welke North had gemaakt naar Plutarchus. Cymbeline is een mengelwerk van de Chronicle van Holinshed en een verhaal van Boccacio.

The Winter's tale is ontleend aan de History of Dorastus and Fawnia van Robert Greene, die zich over dit feit bitter beklaagde. Shakespeare gaat zelfs zoo ver, zijn plagiaat te onderstrepen, door den flater van Greene, die in zijn Dorastus aan Bohème een zeekust gaf, opnieuw te begaan.

Sidney Lee meent, dat Shakespeare voor The Tempest geïnspireerd werd door een stuk van een Duitschen schrijver, Jacob Ayrer, getiteld Die schone Sidea, dat door Engelsche tooneelspelers te Neurenberg gespeeld was en dat stellig in Engeland opnieuw werd opgevoerd. Maar ,,the Tempest" heeft