OVER DE VERPLAATSING DER CONTINENTEN.

293

moderne beschouwingen omtrent ijsverplaatsingen en de isostasie.

Zoo men echter al de leemten in betrekking tot de beschouwing der continentale massa's in het oog vat, begrijpt men niet de groote gestrengheid, waarmee men het aannemen der continentale bruggen behandelde. Past de hypothese betreffende het Atlantische Oceaangebied niet in de theorie van Wegener? Daar behoeft men misschien niet aan te twijfelen, en uit een bepaald oogpunt beschouwd, zou men zelfs kunnen zeggen, dat zij haar bevestigt en versterkt.

Eerst werd de hypothese van de continentale verplaatsingen met groot misbaar ontvangen, waarop weldra een scherpe pennestrijd volgde; vervolgens werd ze ernstiger bestudeerd. Eenige onderzoekers zouden zeker minder geestdriftig ten opzichte van de nieuwe denkbeelden zijn geweest, zoo ze geweten hadden, dat deze al lang bekend waren, maar in anderen vorm waren verschenen. Hoe het zij, deze theorie wist burgerrecht te verkrijgen en de ernstigste kritiek, die men er op kan uitbrengen, is, te trachten, alles tot één enkel natuurverschijnsel terug te brengen, een klip, waarop al zooveel vroegere verklaringen schipbreuk hebben geleden.

De Aardrijkskundige Vereeniging te Londen (vergadering van 22 Januari 1923) wijdde hiertoe een van de meest leerrijke discussies in; ten gevolge van een uiteenzetting van Ph. Lake, die ten doel had de stelling van Wegener af te breken, zijn eenige geologen tusschenbeide gekomen; zij waren het er over eens, dat het jammer was, dat de stelling zoo slecht bewezen was, omdat het voor de geologen zoo noodig zou zijn, dat ze waar was! Oldham nu geeft een zeer eenvoudige oplossing van tal van moeilijkheden. Uit deze discussie blijkt, dat de geologen in het algemeen — en deze eenstemmigheid juist is nog al treffend — het denkbeeld van mogelij keverplaatsing der continenten gunstig gezind zijn: zij betreuren het, dat men de juistheid van een dergelijke stelling niet kan bewijzen, maar de bewijzen ervoor zullen misschien komen.

Het is overdreven, om met E. Repossi over een geniale theorie te spreken, maar dit denkbeeld kan een hypothese verschaffen, bruikbaar bij het moderne onderzoek der stati-