HET ONDERZOEK VAN DE STRATOSFEER

Aan de hangende spectrograaf waren buisjes van kwarts vastgebonden, die tien soorten sporen bevatten, geleverd door Dr. F. Meier van het Departement van Landbouw. Trots ruwe behandeling, waaronder begrepen intense koude, ijle lucht en het fel stralende zonlicht van de stratosfeer, hadden deze sporen niet geleden, want zij groeiden even snel door als anders, nadat zij naar een laboratorium in Washington waren teruggezonden.

Drie speciale electroscopen, verschaft door het Californische Instituut voor Technologie, werden op rekken in de gondel meegevoerd. Eén dezer was onbeschermd, één was geheel omgeven door een laag ter dikte van 10 cm van fijnkorreligen looden hagel, en de derde was omgeven door een dergelijke laag van 15 cm. Deze drie instrumenten waren zeer beschadigd, en hun films in verschillende mate aan het licht blootgesteld geweest. Twee filmrollen waren geheel bedorven. De derde was aan één uiteinde gesluierd, maar vertoonde overigens een uitstekend, helder beeld.

Alleen een ballon van de grootte van den Explorer was in staat zulke groote instrumenten mee omhoog te nemen. De electroscoop, bijvoorbeeld, omgeven door een laag lood van 15 cm dikte, woog bijna 272 kg. Zoom dikke loodlaag is noodzakelijk om juiste gegevens te verkrijgen omtrent het binnendringen van cosmische stralen. Hoe klein een electroscoop ook moge gemaakt worden, een laag van 15 cm lood er omheen vormt reeds een grooter gewicht dan elke andere ballon, die peilingen verricht, kan meevoeren.

Voor het onderzoek van cosmische stralen is het in hooge mate wenschelijk, dat een ballon gedurende zijn verblijf in de lucht op verschillende hoogten gedurende een zekeren tijd in evenwicht kan worden gehouden. Dit schijnt slechts mogelijk met een ballon, die een bemanning heeft. Terwijl het eenerzijds kostbaarder is om een grooten ballon te gebruiken, kan men anderzijds gedurende een enkelen tocht daarmede meer gegevens verzamelen dan mogelijk is met vele kleine ballons. Indien men de kosten per kg der meegevoerde wetenschappelijke toestellen nagaat, dan is de tocht van een grooten ballon niet duurder dan noodig is.

Onze fijn bewerkte cosmische-stralenteller van Geiger