HET ONDERZOEK VAN DE STRATOSFEER

(zie W. B., Mei, bldz. 204), geconstrueerd door Dr. Swann en Dr. Locher van het Franklin Instituut, was het equivalent van een verzameling electrische verrekijkers, gemonteerd op een wijze, dat cosmische stralen konden worden geteld, die uit verticale, horizontale en uit twee daartusschen gelegen richtingen kwamen. Om dit instrument en de electroscopen te gebruiken, werd de ballon op bijna 12.200 m in evenwicht gebracht, om hem op die hoogte meer dan een uur te laten drijven. Het was ons plan dit op ruim 18.300 en op ruim 21.800 m ook te doen.

In den evenwichtstoestand werd de gondel voortdurend om haar verticale as gewenteld, zoodat de tellers achtereenvolgens naar alle windstreken waren gericht. Ten einde dit te verkrijgen, hadden wij op een arm van ruim 4 m lengte een electrischen waaier gemonteerd, die deze wenteling tot stand bracht. Toen wij op bijna 12.200 m voor de eerste maal den motor inschakelden, zagen wij tot onze vreugde hoe vlug deze waaier den ballon een draaiende beweging begon te geven. We moesten zelfs van tijd tot tijd den waaier stop zetten om een te snelle omwenteling te voorkomen.

Het toestel van Dr. Swann had in de te pletter gevallen gondel het meest geleden: de omhulsels waren ingedrukt, de fijne radio- en tellerbuisjes kapot, en de photografische opnamen aan het licht blootgesteld. Later werden deze opnamen zorgvuldig ontwikkeld in het Eastman Kodak-laboratorium, en toen bleek, dat meer dan de helft der aflezingen, op ruim 12.000 m verkregen, leesbaar waren. Wanneer men deze opnamen beschouwt in verband met andere gegevens, waarover het Bureau van Standaardinstrumenten beschikt, dan kunnen de geredde opnamen onze kennis van de richting van cosmische stralen vermeerderen.

De twee verzegelde barografen, die buiten de gondel hingen, dienden om officieel de bereikte hoogte vast te stellen. Zij waren verpakt in houten kisten, en werden door middel van een dikke laag sponsachtig rubber op haar plaats gehouden. Zij hadden nauwelijks geleden, zoodat de opteekeningen ongeschonden waren. De curven, verkregen op de bewalmde cylinders van de barografen, geven minuutsgewijs nauwkeurig de opteekeningen aan van de verschillende hoogten,