VLIEGEN OVER AFRIKA

gende jaren droogte. De farms zijn er enorm, op zijn Amerikaansch. Doch de opbrengst aan oranjeappels, graan, ooft en vee kan slechts een schaarsche bevolking voeden, wil het niet dalen beneden het niveau, dat de blanke nog draaglijk vindt. Vanwege zijn ruimte alleen is Zuid-Afrika aantrekkelijk; wanneer men de gebruikelijke maatstaven aanlegt, is het geen aanlokkelijk land. Doch toen gebeurde er iets ongewoons. De bodem, die zoo jammerlijk afhankelijk was van niet te voren te voorspellen regens, barstte plotseling van rijkdom in den vorm van goud en diamanten — 's werelds rijkste mijnen en aders van beide. Evenals rondom den evenaar Afrika een en al leven is, zoo is het hier ten deele een al wat (voor zoolang als het duurt) de Westersche beschaving rijkdom noemt. De blanke vestigde zich hier voordat er nog goud en diamanten gevonden werden, doch Zuid-Afrika kreeg een wereldbeteekenis door deze twee dingen. Diamanten maakten Rhodes een welgesteld man op eenentwintigjarigen leeftijd, bezorgden hem zijn carrière en zijn (tevens Zuid-Afrika's) naam in de nieuwste geschiedenis. Johannesburg met zijn kwart millioen blanken en honderdduizenden zwarten was vijftig jaar geleden nog een verzameling van houten huisjes.

Wat zal er gebeuren, wanneer het edelgesteente en het edele metaal zijn groote waarde verliest? Andere, vorige beschavingen drongen reeds van uit het Noorden door, vonden er goud, putten den voorraad (naar hun idee) uit en gingen weer heen, een reeks van reusachtige ruïnes achterlatende, Afrika aan zijn lot overlatende. Want dit is geen land als Californië, waaraan goud slechts een buitenkansje bezorgde. Afgezien van goud en diamanten is het een land van middelmatige mogelijkheden voor een bij wijze van spreken handjevol menschen. Wel is waar komen er ook andere metalen voor, doch wat voor bizonders is dat? Er zijn wel streken, voor landbouw geschikt, doch niet te vergelijken bij voorbeeld met Argentinië, Canada, de Vereenigde Staten, Rusland.

Wij vlogen over Kimberley en keken met onze kijkers in het diepste door menschenhand gemaakte gat ter wereld: circa duizend voet diep en thans met water er in. Het heeft indertijd meer winst gegeven dan eenig ander stuk grond van