DE KWESTIE VAN HET SAARGEBIED

Tusschen het Fransche koninkrijk en het Duitsche keizerrijk bestond te dien aanzien een ware puzzle, nl. onzekerheid, hoever de wederzijdsche territoiren zich uitstrekten, zoodat de „Seigneurs" er nu eens hulde brachten aan den koning van Frankrijk, dan weer aan den keizer van het Duitsche rijk.

In 1663 erkende de graaf van Sarrebruck het protectoraat van Lodewijk XIV en nam dienst in het Fransche leger. In 1678, bij den vrede van Nijmegen, kreeg Vauban opdracht de hierbedoelde grens te versterken. In 1680 koos de Koning een plek uit om een nieuwe stad te stichten. Hij belastte daar Thomas de Choisy, markies de Moigneville, mede. Den 8sten Juli 1683, tweehonderd vijf tig en een jaar geleden, trad Lodewijk XIV de nieuwe stad binnen, waaraan men te zijner eere den naam van Sarrelouis gaf.

Van dat oogenblik af tot 1815 was het Saargebied Fransch, dat wil zeggen gedurende honderdtweeënvijftig jaar.

Tijdens de Fransche revolutie getuigde het van zijn burgertrouw en zijn gehechtheid aan het vaderland; het nam als vanzelfsprekend deel aan het „Fête de la Fédération" x) en verklaarde, dat het bereid was om deel uit te maken van de nationale gemeenschap. Napoleon I oefende er een buitengewone aantrekkingskracht uit; er is geen gebied van Frankrijk, dat verhoudingsgewijze een zoo groot aantal subalterne officieren, hoogere officieren of generaals aan zijn legers heeft afgestaan. Ney, de beroemde generaal, was, naar men weet, uit Sarrelouis geboortig.

Den 30sten Mei 1814 werd het Saargebied bij het verdrag van Parijs aan Frankrijk gelaten, wegens „de te sterke economische en moreele banden", waardoor het met ons vereenigd was. Eerst bij het tractaat van Weenen van 20 November 1815 werden Sarrelouis, Sarrebruck en Landau ons ontnomen.

De herinnering aan Frankrijk bleef gedurende de 19de eeuw bijzonder levendig in het gebied. Te Berlijn noemde

1) Dat feest had den I4den Juli 1790 op het Champs de Mars te Parijs plaats ter gelegenheid van den eersten verjaardag der inneming van de Bastille. De afgevaardigden van 83 departementen namen er aan deel.

(Vert.)