HET SCHRIKBEELD VAN ORDENING VAN STAATSWEGE

Terwijl personen, die verstand hadden van strooplikken, van luidruchtige bijeenkomsten en van geniepige kunstgrepen, steeds meer promotie maakten naar de hoogste rangen in het bedrijf, lachten de echte kopstukken van het bedrijf wat om die grovere vormen van ordening. Zij beoefenden zelden de practijk van geheelonthouding en zij schatten de Ku Klux Klan ongeveer even hoog als een vereeniging van jongens van de H.B.S. „Gij en ik geven geen zier om al die nonsens van geheelonthouding, maar het is een verduiveld goed ding voor mijn personeel, en men zegt dat het de Klan zelfs gelukt, hen 's Zondags weder in de kerk te krijgen." Niettemin vonden zij het heel goed, dat hun zeer ruime bijdragen voor politieke doeleinden den Klan-leiders en het prohibitionistische college van kardinalen in handen vielen. Deze lagere vormen van ordening konden de vooraanstaande lieden persoonlijk niet interesseeren, doch zij waren van ontzaglijk practisch nut, om de hand te houden aan het soort van ordening, waarin zij wel speciaal belang stelden.

Immers de vooraanstaande lieden van de gouden eeuw van het individualisme hadden in het geheel geen belangstelling voor het individualisme voor zoover het verband hield met de individualiteit, waar die met zich bracht de mogelijkheid van ontwikkeling van de cultureele en intellectueele verschillen tusschen de onderscheidene individuen. Zij hadden belangstelling voor het scheppen, aanvoeren, disciplineeren van en bevelen over een bevolking van denkende en gevoelige „robots", die hun leven zouden moeten gronden op deze twee stellingen:

1. dat de Amerikaansche zakenman het zout der economische aarde was en terecht was uitgeroepen als dictator gedurende de destijds loopende economische era;

2. dat zijn instinctieve gave om winst te maken, welke gave de kern van het genie der natie en voor alle practische doeleinden de totale som van dat genie uitmaakte, vrij en onbelemmerd moest blijven, om het intellectueele, het aesthetische, het politieke en het op ontspanning gerichte leven van onzen tijd te beheerschen.