DE PRIMITIEVE VOLKSMUZIEK IN

saambindt, een lijn, die door de verschillende cultuurlagen heen loopt en die het gebruik van de verschillende instrumenten bij religieuse voorstellingen van gelijk karakter aanduidt. Voor een bespreking daarvan zou men echter nog dieper moeten ingaan in de ethnografische litteratuur.

II

Ondanks de opvatting van de primitieve volken, dat in het geluid en den vorm van het instrument een magische kracht schuilt, hebben zij zich toch niet vergenoegd met een bewerking van het instrument zonder eenig doel. Door de ontwikkeling ervan, mogelijkerwijze ook door de ontdekking van de acoustiek, door het voortbrengen van nieuwe vormen, van een aan toon rijker instrument, door een bepaald rhythme bij het slaginstrument en door den primitieven zang ontstond als product van al deze factoren te zamen de muziek als muziek. Waarschijnlijk heeft in de primitieve religie ook de vocale muziek een bezweringsbeteekenis. Wanneer zij samen met het instrument werd uitgevoerd, had de magische kracht ervan, waardoor zij de geesten kon bezweren, de overhand. Doch ook door stammen, die het begeleidende instrument bij den zang missen, wordt de zang niettemin gebruikt als bezweringsmiddel.

Stumpf houdt zich verzekerd, dat de spraak groote beteekenis heeft voor de eerste ontwikkeling van de vocale muziek1). Wanneer men er zich eenmaal van bewust is, dat er intervallen bestaan, gebruikt men deze ook bij het spreken, zegt hij, en er ontstaat een soort van spreekzang, een declamatie, waarbij de stem den eenen toon langer aanhoudt dan den anderen. Deze vorm van spreekzang komt bij alle tegenwoordige natuurvolken voor, welk feit de opvatting van Stumpf staaft. Zeker heeft ook de zucht tot nabootsen een rol gespeeld bij het ontstaan van melodieën, want de primitieve melodieën hebben dezelfde structuur als de zang der vogels. In het oneindige wordt eenzelfde toon en eenzelfde frase herhaald. Zoo ontstond het primitieve gezang, bevattende een reeks van vijf tonen, een type, dat bewaard is gebleven en zijn

i) De aanvang der muziek.