EENIGE BESCHOUWINGEN OVER DE WETENSCHAP IN
waardigste genieën van alle tijden gerekend moeten worden, zooals de Israëliet Mozes de grootste wetgever geweest is.
Het viel een anderen tak van het menschengeslacht, n.1. den Ariërs ten deel, zich tot een hoogeren graad van kennis op te werken, n.1. het zoeken naar het waarom der dingen en naar de wetten, die het leven der natuur beheerschen. Dit wijsgeerig denken schijnt van de VlIIe eeuw vóór de Christelijke jaartelling te dateeren. Vermoedelijk in Indië ontstaan, waar het nog samengesmolten was met religie, kreeg het eerst in Griekenland een zelfstandig leven. Renan heeft dan ook beweerd: ,,de Grieken hebben de rede uitgevonden".
Die eerste denkers maakten geen afpaling tusschen objectief weten en abstracte gegevens. In hun overpeinzingen vatten ze wetten en oorzaken samen, de geheele natuur, alles wat de menschelijke geest in staat is te kennen, niets wat den mensch aangaat bleef hun vreemd.
Die wijsgeerige beweging, waarvan Socrates, Plato, Aristoteles in Griekenland de voornaamste vertegenwoordigers waren, splitste zich in twee richtingen: de Epicureische en de Stoische school.
Rome gaf aan de wijsbegeerte een Lucretius, een Seneca, een Epictetus, een Marcus Aurelius.
Daarna kwam de neo-platonische school, de z.g. Alexandrijnsche school, die onder Plotinus bloeide, ten tijde dat het Christendom in de wereld kwam.
De kerkvaders namen deel aan de wijsgeerige beweging van hun tijd en maakten gebruik van de gegevens van de Rede, om het Christelijk geloof te verdedigen en te verspreiden . Van hen ging uit dat ondergeschikt maken van wijsbegeerte en wetenschap aan de theologie, dat een kenmerk was van de middeleeuwen en dat zijn schitterendsten vertegenwoordiger heeft gehad in den heiligen Thomas van Aquino, den voortzetter van de wijsbegeerte van Aristoteles.
Van 1200—1400 was de neiging tot de studie der wijsbegeerte sterker dan ooit. Europa bezat tal van bloeiende universiteiten, het was het tijdperk der Scholastieken en aan den geest van de mannen, in deze school gevormd, ontsprong de Wetenschap.