DUBBELSTERREN

is er in 't geheel geen beweging: de waarnemingsfouten in aanmerking genomen, verandert de plaats van het sterrenpaar niet, maar de beide sterren zijn toch met elkaar verbonden, zooals uit hun beweging in de wereldruimte blijkt.

Dikwijls is ook de satelliet eenige graden gedraaid en kunnen wij, daar de beschreven boog voldoende groot is, daaruit tot den aard van de beweging besluiten, al kunnen wij dan ook niet nauwkeurig den vorm van de baan bepalen.

Ten slotte is er nog een klein aantal sterren, waarbij men gevonden heeft, dat de satelliet een gesloten kromme lijn om de hoofdster beschrijft, die tennaastebij een ellips is en waarvoor in de meeste gevallen zelfs nauwkeurig een ellips gevonden wordt.

Bij sommige van die sterren, zooals bij Zêta van Hercules, heeft de satelliet sedert zijn ontdekking reeds verscheidene omwentelingen om de hoofdster gemaakt, bij andere heeft hij den ring nog niet gesloten, maar dedoorloopenboog maakt het niettemin mogelijk de baan met voldoende nauwkeurigheid te bepalen.

Deze baan, die wij de ster zien beschrijven, is de projectie van de werkelijke baan op den achtergrond van den hemel. Het vlak, waarin de baan werkelijk gelegen is, kan toch eiken willekeurigen hoek met onze gezichtslij n vormen; het is mogelijk, dat wij de baan in profiel of van ter zijde zien of ook, dat wij boven op haar kijken of wel, dat wij haar in een stand tusschen deze beide waarnemen. Om de ware baan te kennen, moeten wij dus de schijnbare baan in het vlak van de ware baan terugbrengen, een meetkundig probleem, waarvan de oplossing bekend is en dat niet tot groote moeilijkheden aanleiding geeft.

De recente lijst van Finsen (van 1934) bevat de banen van 157 dubbelsterren, die nauwkeurig bepaald zijn; de bestudeering hiervan heeft reeds tot belangrijke resultaten geleid.

ALGEMEEN KARAKTER VAN DE ZICHTBARE DUBBELSTERREN

Het is gebleken, dat de componenten van de dubbelsterren aan dezelfde wetten gehoorzamen als de planeten bij hun beweging om de zon, d.w.z. dat zij ellipsen beschrijven en