ULTRAVIOLETTE STRALEN EN DE OCEANOGRAFIE

der huid, krampachtige trekkingen, op tetanie gelijkend en zelfs apoplexie. Dus terwijl de hematoporphyrine alleen geen schadelijke werking uitoefent, brengt het samengaan van porphyrine met licht ongevallen teweeg, die dikwijls ernstig zijn. Dit is het eigenaardige van de fotosensibiliseerende werking.

Dit voorbeeld wordt hier genoemd, omdat'het het eerste verschijnsel geweest is, waaruit de fotosensibiliseerende invloed van de porphyrinen bleek, maar sedert dien zijn dergelijke verschijnselen, die tot overeenkomstige resultaten leidden, herhaaldelijk bij in zee levende organismen waargenomen. Zoo bleek bijvoorbeeld, dat in zeewater, dat porphyrine bevatte in een concentratie van i op 10.000, spermatozoïden van den zeeëgel, aan zonlicht blootgesteld, hun bewegelijkheid in 5 minuten verloren en tevens hun bevruchtend vermogen, terwijl de spermatozoïden, die in donker gehouden werden, volkomen normaal bleven.

Ook de bonellina is een soort porphyrine. Zij is sterk fluoresceerend. Zij zal dus het dier, waarvan het bekleedsel met deze stof doortrokken is, fotosensibiliseeren. Hoe kan nu de bonellia met zoo'n kleurstof leven? Eenvoudig door het licht te ontvluchten. Reeds in 1852 noemde Schmarda, getroffen door het eigenaardige leven van de bonellia, het dier een nachtdier. Alle onderzoekers, die zich met de levenswijze van bonellia hebben bezig gehouden, hebben geconstateerd, dat het dier licht ontvliedt, althans eenigszins sterk licht. Het leeft, hetzij verborgen onder groote steenen of wel in spleten van rotsen, waaruit het niet dan des nachts of althans wanneer het licht zeer zwak is, in het halfduister, te voorschijn komt.

Wanneer men een bonellia dwingt de werking van vrij sterk licht te ondergaan, dan vertoont ze zeer spoedig meer of minder ernstige storingen. Daarom neemt men dan ook aan, dat de bonellina, die in het dier voorkomt, dit fotosensibiliseert en dat de bonellia, om aan die fotosensibilisatie te ontkomen, het licht ontvlucht. Zoo verklaart dus het aanwezig zijn van een fluoresceerende kleurstof in het bekleedsel van de bonellia het leven, dat het dier leidt.

Gevallen van fotosensibilisatie komen vrij veel voor. Zoo vertoonen de veeren van nachtvogels, wanneer zij aan de