DE RADIO IN DIENST VAN DE POLITIEK

of lasterlijk mocht zijn te kunnen schrappen. Voorts moet men deze censuur zien als een streven om iedere meening een eerlijke kans te geven: elke partijdige of polemische rede wordt opgewogen door een rechtstreeksche repliek of een tegenbetoog. Uitzending van debatten is een geliefkoosd systeem om beide partijen tot haar recht te doen komen: merkwaardig is b.v., dat het fascisme onderwerp is geweest van een door de B.B.C. uitgezonden debat tusschen Sir Oswald Mosley en Megan Lloyd George. Figuren als G. B. Shaw en anderen, die zich in een nationale vermaardheid verheugen, zijn — zoolang ze maar fatsoenlijk blijven — volkomen vrij om te zeggen wat hun goed dunkt.

De overige democratieën van Europa beperken de vrijheid van politiek in den aether tot onpartijdige redevoeringen; behalve Noorwegen, Denemarken en België, welker systeem het Britsche zeer nabij komt. In Nederland laten twee van de vijf omroepvereenigingen (de katholieke en de socialistische) politieke redevoeringen toe. De drie overige sluiten die te eenenmale uit. In Zweden en Zwitserland worden alleen „neutrale" politieke beschouwingen toegestaan, zoodat de partijen er niet beter aan toe zijn dan vóór het bestaan van de radio. In Tsjecho-Slowakije, dat in andere opzichten een model-democratie is, behelzen de voorwaarden van de omroep-concessie een verbod van critiek op de regeering. Wat zijn stelsel van radio-distributie betreft zou men Tsjecho-Slowakije inderdaad onder de autoritaire Staten moeten rangschikken, ware het niet, dat zijn gematigd liberale politiek rekening houdt met de eischen van nationale en cultureele minderheden. Tsjecho-Slowakije is het eenige democratische land, dat „autoritaire" methoden toepast om zijn regeeringsstelsel te consolideeren. Ter verontschuldiging van zijn maatregelen tot beperking van de „vrijheid in den aether" kan het aanvoeren, dat — met het oog op de precaire strategische positie van het land — het doel de middelen heiligt.

Maar de echte dictaturen, hoe ook in politicis georiënteerd, gebruiken de radio uitsluitend als middel tot versteviging van hun macht binnen de grenzen van hun rijk en ras, en om hun politieke leerstellingen te doen doordringen in het