DE RADIO IN DIENST VAN DE POLITIEK

bewustzijn van eiken bereikbaren luisteraar: man, vrouw of kind. In hun handen is de radio het machtigste politieke wapen geworden, dat de wereld ooit heeft gekend. Aangewend met maximale ostentatie, volkomen fnuiking van oppositie en niets-ontziende verkrachting van de waarheid, bezield door een vurige overtuiging, dat elke daad en gedachte ondergeschikt moet worden gemaakt aan de nationale doelstellingen, doortrekt het alle uitingen van politieke, sociale, cultureele en opvoedende activiteit in het land.

In de praktijk neemt deze alles-doordringende propaganda velerlei vormen aan. Politieke redevoeringen als zoodanig zijn nauwelijks noodig, want bijna iedere uitzending heeft een politieken inslag: of het nu gaat over geschiedenis, wetenschap, kunst, openbare werken of eenvoudig over de alledaagsche functies van de gemeenschap •— de werkzaamheid van de brandweer b.v. —, de grondtoon van alles is verheerlijking van den nationalen geest, van de voortreffelijkheid van de leiders en de onfeilbaarheid van het Führerprinzip. Dezelfde mentaliteit spreekt uit de herhaaldelijk uitgezonden nieuwsberichten, die met ontstellende volharding opzettelijk alles vermelden wat zich leent voor een interpretatie, die öf vleiend is voor de regeering en haar geestverwanten öf smadelijk voor landen, die volgens andere beginselen worden geregeerd. Het meest krachtdadig werken echter de zoogenaamde reportages: ooggetuige-verslagen van gebeurtenissen, festiviteiten en verschijningen-in-het-openbaar van den nationalen afgod, die geënsceneerd worden met de geraffineerde kunstgrepen van den bioscoop-directeur, in combinatie met de bravado van den militairen drilmeester.

Onlangs heb ik geluisterd naar een Meidag-viering in Berlijn. Uren tevoren werd de aether doortrild van superlyrische beschrijvingen, doorspekt met patriottische en martiale muziek en gejuich van de menigte, telkens als een van de partij-bonzen arriveerde of een troep militairen voorbij marcheerde. Daarna werd de tocht van Hitler's auto door de stad beschreven met behulp van een korte-golfzender, gemonteerd op een achter zijn wagen rijdende vrachtauto; en dan Hitier zelf, begroet door juichkreten en gezang van de volksmenigte. Van hun hooge standplaats zwiepten de poli-