VERGILIUS EN DÈ SIBYLLE.

die gewoon was hare rapporten te notuleeren. Soms werden die rapporten op last van den senaat openbaar gemaakt en een paar van zulke orakels, afkomstig uit den tijd van den 2™ Punischen oorlog, en wel uit de jaren 207 en 200, zijn ons als door een wonder bijna ongeschonden overgeleverd, 't Zijn onbeholpen verzen in den geijkten orakelstijl; het Grieksch verraadt hier en daar den vreemdeling. Na de voorspelling van 't prodigium, dat aanleiding had gegeven om de Sibyllijnsche boeken te raadplegen, behelzen zij niets dan een langdradige en dorre opsomming">an de te verrichten offers en ceremonieën om het onheil te genezen. Zij zijn zoo droog en zoo in alles 't tegendeel van een verheven profetenzang, dat gij mij dank zult weten, dat ik u de nadere kennismaking spaar. De vergelijking met de tijdsomstandigheden laat geen twijfel over, of zij zijn door de X mannen zelve met behulp van hun grieksche tolken en met gebruikmaking van oudere Sibyllijnsche orakels vervaardigd. Een bedrog kan men dit evenwel van Romeinsch standpunt niet noemen. Wanneer iets op officieele wijze tot stand is gekomen, dan is het volgens hen ook officieel geldig, d. w. z. absoluut geldig, want wat de staat geijkt heeft, dat hebben de goden geijkt. Wat niet officieel is behandeld, daarvoor zyn de menschen verantwoordelijk, maar wat officieel is behandeld, dat raakt de goden. Hebben die de gelegenheid verzuimd, om gepleegde fouten of vervalschingen kenbaar te maken, zoo gaat dat hun aan: op de menschen kunnen zij dat niet verhalen, en deze zijn dus volkomen gedekt, en niet alleen vrij, maar zelfs verplicht, om zulke officieele mededeelingen der goden blindelings te gelooven. Wanneer dus de X mannen met de hun ten dienste staande gegevens naar hun beste weten op de voorgeschreven wijze een orakel fabriceeren, dan doen