HET EIND DEK, EEUW,

die den aanvang van 754 na de stichting van Eome met den aanvang van het jaar 1 na Christus gelijk stelde. Het is dus een geschiedkundig feit, dat 1900 jaren later, d. i. aan het eind van het jaar 1900 de 19e eeuw dier jaartelling zich sluit.

Een andere en belangrijker vraag is voor ons in 1895 evenwel, wanneer het 1900 jaren geleden mag zijn, sinds de Heiland werkelijk geboren werd. Immers het is evenzoo een erkend feit, datDyonysius zich eenige jaren vergist heeft; aangezien Herodes de Groote, die bij 's Heilands geboorte nog leefde, reeds omstreeks Paschen van 750 gestorven is. Daar nu de Oostersche wijzen bij nacht reisden, moeten zij in den zomer en dus in 749 Palaestina bezocht hebben. En daar Herodes naarstig bij hen onderzocht naar den tijd van de verschijning der star en op grond daarvan de kinderen beneden de twee jaren oud te Bethlehem deed ombrengen, zoo volgt daaruit wel niet, dat de Heiland in den zomer van 749 reeds twee jaren oud moet geweest zijn, want de star kan reeds vóór zijne geboorte zichtbaar geweest zijn, maar toch wel dit, dat die geboorte niet eerst in 749 maar reeds in 748 moet gesteld worden. Hoe men overigens over de ster der wijzen denke, — het was in de lente van datzelfde jaar, dat volgens de bekende berekening van Keppler de conjunctie der planeet Mars met de reeds in 747 zamengekomen planeten Jupiter en Saturnus een aanvang heeft genomen.

Uit de geschiedenis der Bethlehemsche herders volgt intusschen niet, gelijk men een tijdlang meende, dat de Heiland in den zomer moet zijn geboren. Immers de schapen waren (volgens Schneller Kent gij het landt) het geheele jaar door des nachts in de grotten, 's winters tegen de koude, 'szomers tegen roofgedierte, door herders bewaakt. In welk jaargetijde van 748 de Heiland ge-