β 13 β
SCHOLEN, VOLKSAARD.
De Parochie Venray is zeer uitgestrekt. Zij had in 1668 al vijf onderkapellen.
Oostrum gewijd aan Onze Lieve Vrouw, Merselo gewijd aan -den H. Joannes den Dooper, Veltum gewijd aan H. Antonius, H. Hubertus en H. Rochus, Leunen -gewijd aan H. Urbanus en de H. Catharina, Castenraij gewijd aan den H. Mathias, apostel. β ~
In 1730 bedroeg het aantal communiceerenden j 2600, in 1755 2300: Alhoewel er in Venray geene andersdenkenden woonden, dienden in 1634 . de door Frederik Hendrik benoemde gecommitteerden aan de Staten van het Overkwartier eene memorie in, waarin onder no. 5 werd opgemerkt βdat ingelijks drie predikanten en kosters op jaarwedden van 400 gulden voor de predikanten en 120 gulden voor de kosters, die tevens bekwaam zijn omme die jeught in t lesemende scrijven te onderwijzen, zullen aangesteld worden in de dorpen Venray, Horst en Blitterswijck en geschikte woningen voor de kerk- en schooldienaren aangewezen worden. Toen het Overkwartier na den Munst.erschen.vrede, weer aan Spanje kwam, kwam daar niets van, maar werd door de Franciscanen in 1653 een Gymnasium gesticht, dat voor Venray van groote beteekenis werd.
In dien tijd richtten de dorpsbestuurders nog andere scholen op.
Dit was niet precies naar den zin der Overkwartierheeren, die hierin een aanslag op hunne bevoegdheden zien en gereclameerd hebben bij's Konings geheimen Raad. Zij wilden de scholen doen sluiten, maar de Raad was wijzer en gaf alleen order, dat men in de opgerichte scholen lezen, schrijven en catechismus zou leeren en men niet verder zou gaan dan den syntaxis. Men was zeker bang, dat de Venrayschen te knap zouden worden.
De koster was gewoonlijk ook schoolmeester. Eerst in 1807 werden de beide bedieningen gescheiden. In 1622 was het Joannes Paulussen, 1730 Johannes Smits, in 1755 J. Ramaekers en W. Schots. :