- 95 -

Hoe de Peel in den omtrek van het Söemeér bij Griendsveen, een weinig verder dan het einde van het Venrayer gebied er uit zag, kan een origineele beschrijving, gegeven door wijlen den heer Hermans, vroeger beheerder der Deurnsche Peel, leeren. Ter wille van de originaliteit van het verhaal, geven wij het onverkort terug:

De Soeloop ontleent baren.naam aan de vroegere afwatering der Peel, de Hoolzoei genaamd, die door de natuur moet zijn ontstaan. Ongeveer ter plaatse, waar nu de Soeloop (Helenaveen noemde haar vroeger de Zoeiloop, anderen de Zoerloop) bestaat, is het terrein 1 tot l*/2 meter lager dan op ongeveer 1100 meters meer noordelijk en evenzoo meer zuidelijk. In eene richting van West naar Oost was daar het terrein van de Peel lager dan elders; het water zakte dus naar de laagte. In plaats van de slibben nam het water de grondstof (mosveen) in zijn loop met zich mede. Daardoor ontstond de zoogenaamde Hoolzoei (Liesselsche benaming misschien van de Heydenen van 1700 en zooveel herkomstig). De Soeloop heeft dezelfde richting als de Hoolzoei. Deze laatste had vroeger grillige bochten, zooals elke andere waterlossing door den loop van het water ontstaan; de Soeloop werd echter zooveel mogelijk recht aangelegd, iets ter zijde en ten Zuiden van bestaande afwatering aan de particuliere eigendommen, waar de grillige bochten beginnen, doch de afwatering tot voor eenige jaren nog op sommige plekken als 't ware onder den grond doorliep.

Heden ten dage nog is die waterloop tusschen de weilanden, van onder merkelijk breeder, dan van boven. De Soeloop moet in 1857 of 1858 zijn aangelegd door en op kosten van Helenaveen. Men heeft wel ooit beweerd, dat ze karren vol geld heeft gekost. De Hoolzoei speelde den inwoners van Liessel in vroeger tijden wel eens booze parten. Men trachtte het water zoolang tegen te houden, als men kon ; ten laatste brak de van veengrond opgezette waterkeering door en dan was Holland (of Liessel) zeker in last. Langs de oostelijke grens der gemeente links en rechts van de Zoei hadden particulieren een strook in eigendom, onge-