454 VERHANDELING OVER DE WORMEN ,

genomen, nogtans niet anders, dan behulpzaam tot ver* drijving van VVormen zijn aan te merken; zoodat velen zich vergist hebben, die, zoowel de prikkelcndde flijmverdeelcnde-, ais hevige ontlast- en ccnige verwerkende middelen, voor eigenaardig Wormdoodcnde hebben aangezien; aJzoo de eerde, te dien opzigte, toch niet anders werkzaam zijn, dan door het ïlijin, als de veiligde fcbuil er, wijkplaats voor de Wormen, te ontbinden, en dezelve, in dicrvoegc, forns uit den wegruimen; de tweede vermogen hierin zooveel, van het darmkanaal dermate in beweging te brengen,' dat de Wormen daardoor dikwijls tot de vlugt "genoodzaakt worden; ook niet anders gelden hier de verderke;:ae middelen, welke denverminderden tonus en de ; ranmheid van

het darm-geitel opwekkende, hctzclv:, huns dien weg, bijwijlen in daat dellen, om zich van de Wormen te ontdoen ; terwijl het den Worm-doodende middelen alleen eigen is, dat zij — wellïgt door hunne onaangename en doordringende reuk, die zich, bij derzelver" gebruik, door het beloop van het geheele darmkanaal verfpreidt — voor de Wormen ondragelijk zijnde, hen de wijk doen nemen, of wel van het leven berooven. De allium, a/a j'oelida \ fanlonicum femen, Valeriana /ylyestris, (.artex gcoffr. furinameujis, camphora, fpigella en de mercurialia, wel bijzónder de mercurius dulcis, zijn voor zoodanige bekend.

In de tweede plaats bewerke men eene behoorlijke ontbinding en verdeeling van het taaije flijm, dat, in die gevallen, de inwendige oppervlakte der darmen in eene buitengewone menigte bezet, en waarin zich gemelde voedieklieven zoodanig vastnestelen en verholen houden, dat deszelfs verdeeling, tot ruiming dier gasten, voldrckt onvermijdelijk is; vandaar ook, dat men, bij het bezigen van enkel Worm-doodende middelen, in zijne verwachting wel eens wordt te leur gedeld, en eene bloote llijmontbinding, met dat oogmerk, fomtijds een gewenscht gevolg heeft. De meest vermogende, in dat geval, zijn de fcilla en deszelfs pmparaia, de éartarus emeticus in verdeelde giften, de /al ammoniacus, /al polyekrestus, arcanum duplicatum, enz.

Om nu de darmbuis, zoo van het verdeelde flijm, als van de geteisterde Wormen te zuiveren, komen er, en wc; in de derde plaats, ontlastmiddelen te Itade, en wel bepaaldelijk braak- en buikzuiverende; want het ontbreekt