— 1B4 —

Het glanspunt van den middag was evenwel de rondgang door stad en dom. Van al de merkwaardigheden, ons daar vertoond, een ietwat passende beschrijving te geven, zou een boekdeel vullen. Daarom slechts enkele aanteekeningen. Het stadje, slechts ± 4000 zielen tellende, met vele bezienswaardige oude gebouwen, waarvan het Cleverthor wel het meest karakteristieke is, is gelegerd om den ietwat hooger gelegen dubbeltorigen Victors-dom, die in schoonheid wedijvert met den dom van Keulen, en die door zijn grootsche massaliteit het heele laagland van den Nederrijn beheerscht. Gelukkig heeft hier de sloopershamer en de vrijleggingswoede de omringende oude „Immunitatsgebaude" (Kapittelhuizen) gespaard, zoodat de omgeving haar oud eerbiedwaardig karakter heeft behouden.

Hier bleek kapelaan Arden een zaakkundig gids te zijn. Hij wees ons op de uit verschillende eeuwen stammende deelen van den machtigen bouw, op de 22 altaren, vele van Vlaamsche en Kalkarsche kunst, het eene al mooier dan het andere, op de gebrandschilderde glazen, oude en nieuwere alle kunstvol (dat door den keizer geschonken uitgezonderd), op de vele reliqui-schrijnen, waaronder de gouden schrijn in het hoofdaltaar met het gebeente van St. Victor om dubbele reden wel de kostbaarste is, op oude koorstoelen, waardevolle gobelins, eeuwenoude kostbare paramenten, prachtige beelden en beeldhouwwerk, gedreven koper, grafsteenen enz. enz., een waar museum vol kunstschatten. Wie tijd en lust had kon vanuit den kruisgang nog opklimmen naar de oude bibliotheek met haar duizenden waardevolle boeken, waar stellig voor de geschiedenis onzer landen nog heel wat merkwaardigs zal zijn te vinden.

Na een lekkeren „Kanoniker" als appératif vereenigden de dames en heeren, onder wie nu ook de Hoogeerw. Dompharrer, zich om 6 uur om den goedvoorzienen middagdisch, waar calinair genot afgewisseld werd met gezellig gekout en soms een enkele ernstige rede: dankwoord aan de Xantener ^heeren, die door dun uitstekende leiding en toelichting ons een waar historisch genot hadden verschaft en ons de kunst-