?lS BESCHRIJVING VAN JAVA.

dende dit gevecht gemeenlijk ten einde gebragt door jeene partij honden. Tot de door de Enge%hen verbodene fpelen behoorden de hanengevechten, omdat deze aanleiding gaven tot ongeregeldheden.

Eindelijk komen van tijd tot tijd de edelen des volks bier en daar bij elkander, om zich te oefenen en elkander te overtreffen in de meest gefchikte en behendige behandeling der fperen.

De jagt heeft finds lang opgehouden een algemeen vermaak te zijn onder de landbouwende Javanen. In de westelijke gedeelten evenwel van hun eiland, maakt de hertenjagt nog eene zeer geliefkoosde bezigheid uit van de aanzienlijken.

De taal der Javanen heeft twintig medeklinkers, meest in uitfpraak overeenkomende met die der Engelichen, behalve dat zij tweederlei cl en t hebben , en dat er Woorden zijn die met eene ng, andere die met nia, en nog andere die met eene ch beginnen, welke laatfte wordt uitgefproken als in het Engelfche church. De naamwoorden ondergaan geene verbuiging in de verfchilJende naamvallen en blijven in het meervoud dezelfde als in het enkelvoud, terwijl het geflachtsverfchil veelal door eene verandering in den eindklinker aangeduid wordt. Maar de werkwoorden hebben tallooze veranderingen. Zeer woordrijk is het Javaansch, en welgefchikt om zelfs geringe afwijkingen in beteekenis bijzonderlijk uit te drukken. Men fpreekt op Java tweederlei dialekten. Van de hoofdtaal, of die welke men moet gebruiken in het aanfpreken van zijnen meerder, hebben wij te voren gewag gemaakt. Eene derde op Java gebruikelijke taal, bevattende zeer vele woorden Van Sanscritfchen oorfprong, is de klasfike of dichterlijke, als waarin hunne oude dichtwerken gefchreven zijn. De Javanen fchrijven van de linker naar de regter zijde met ïndifchen inkt, op het boven vermelde papier uit den moerbezieboom.

Zij bezitten verfcheidene zeer oude en ook eenige latere gedenkftukken van letterkunde, meest gefield in verzen. Verfcheidene van dezelve handelen over de pligten van vorllen en opperhoofden. In fommige leert men van nabij de beteekenis en den omvang van hunne hooggeachte inftellingen en gewoonten kennen. Een pder van hunne boeken bevat treffende zedefpreuken,

en